آیا اپیدمی کووید ۱۹ واقعا بازگشته است؟

وی افزود: برخی کشورها این اپیدمی را کنترل و برخی دیگر آن را حذف کرده‌اند، اپیدمی‌ها به‌تدریج می‌توانند کنترل، حذف، ریشه‌کن و حتی خاموش شوند. کنترل به معنای کاهش میزان شیوع و شدت بیماری به سطحی قابل‌قبول است. هدف آن هم کاهش موارد جدید و جلوگیری از گسترش بیشتر اپیدمی است و معمولاً با اجرای تدابیر بهداشتی و درمانی حاصل می‌شود. حذف به معنی کاهش موارد بیماری به صفر در یک منطقه خاص است آن هم درحالی‌که ممکن است در مناطق دیگر هنوز وجود داشته باشد.

رئیس پیشین کمیته کشوری اپیدمیولوژی کووید-۱۹ و کمیته کشوری واکنش سریع گفت: هدف این مرحله از بین‌ بردن بیماری در یک جمعیت خاص یا منطقه جغرافیایی است و معمولاً به کمک واکسیناسیون و اقدامات بهداشتی انجام می‌شود. ریشه‌کنی هم به معنای ازبین‌بردن کامل بیماری در سطح جهانی است به‌طوری‌که دیگر هیچ موردی در هیچ نقطه‌ای از جهان وجود نداشته باشد. این هدف به‌شدت چالش‌برانگیز است و نیازمند تلاش‌های گسترده و هماهنگ جهانی است. مثال بارز آن بیماری آبله است که به طور کامل ریشه‌کن شده است.

وی در خصوص وضعیت ایران نیز اظهار کرد: شرایط به‌ تدریج بهبود یافته و با اجرای برنامه‌های واکسیناسیون گسترده تعداد موارد جدید و بستری‌ها کاهش‌ پیدا کرده و نظام بهداشت و درمان توانسته کنترل بهتری بر روی شیوع بیماری داشته باشد. بااین‌حال چالش‌هایی مانند ظهور واریانت‌های جدید و نیاز به تقویت برنامه‌های بهداشتی و آموزشی همچنان وجود دارد. که البته مقامات بهداشت عمومی به دنبال حفظ نظارت و اجرای تدابیر پیشگیرانه برای جلوگیری از گسترش مجدد بیماری هستند. به‌طورکلی هم ایران در مسیر کنترل و مدیریت اپیدمی قرار دارد.

رئیس پیشین کمیته کشوری اپیدمیولوژی کووید-۱۹ و کمیته کشوری واکنش سریع تاکید کرد: اپیدمی معمولاً زمانی خاتمه‌یافته تلقی می‌شود که تعداد مبتلایان جدید به طور مداوم کاهش داشته و به سطوح پایینی برسد، این کاهش باید برای یک دوره زمانی مشخص معمولاً چند هفته یا چند ماه ادامه داشته باشد. نشانه‌های قابل‌توجهی هم از انتقال در جامعه وجود نداشته باشد و مقامات بهداشت عمومی با بررسی‌های مستمر اطمینان حاصل کنند که اپیدمی کنترل شده است. وجود ایمنی جمعی که می‌تواند از طریق واکسیناسیون یا ابتلا و بهبودی حاصل شود نیز به خاتمه اپیدمی کمک می‌کند. بااین‌حال ممکن است شرایط خاصی وجود داشته باشد که تعیین خاتمه اپیدمی را پیچیده‌تر کند.

سوری گفت: عوامل متعددی می‌توانند در کاهش شدت یک اپیدمی دخالت داشته باشند. از جمله افزایش میزان واکسیناسیون یا ایمنی گله‌ای در جمعیت که انتقال ویروس را کاهش می‌دهد. دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی مؤثر به تشخیص زودهنگام و درمان بیماران هم کمک می‌کند. اطلاع‌رسانی و آموزش جامعه درباره روش‌های پیشگیری مانند رعایت بهداشت فردی و فاصله‌گذاری اجتماعی هم می‌تواند به کاهش انتقال ویروس کمک کند. اجرای تدابیر بهداشتی مانند قرنطینه، محدودیت تجمعات و تعطیلی موقت مکان‌های شلوغ هم می‌تواند انتقال را کاهش دهد. پیشرفت در تحقیقات برای درمان‌های مؤثر و واکسن‌های جدید به کاهش شدت اپیدمی کمک می‌کند. نظارت دقیق بر شیوع بیماری و ردیابی تماس‌ها نیز به شناسایی و کنترل موارد جدید کمک می‌کند. علاوه بر این شرایط اجتماعی و اقتصادی مانند شرایط زندگی، دسترسی به منابع و حمایت اجتماعی نیز تأثیرگذار هستند.

وی افزود: افزایش نسبت ابتلا در یک بازه زمانی خاص ممکن است نتایج موقتی باشد و نیاز به بررسی عمیق‌تری از روند کلی اپیدمی دارد. تحلیل کامل اپیدمی نیازمند بررسی سایر شاخص‌ها مانند میزان بستری، مرگ و میر و واکسیناسیون است. بدون این اطلاعات تصویر کاملی از وضعیت اپیدمی ارائه نمی‌شود. گزارش فقط به درصد اشاره می‌کند و اطلاعات دقیق‌تری درباره تعداد موارد جدید، جمعیت هدف و نحوه جمع‌آوری داده‌ها ارائه نمی‌دهد. افزایش نسبت ابتلا ممکن است در مناطق خاصی باشد و باید بررسی شود که آیا این افزایش در تمام کشور یکسان است یا خیر.

توصیه به مردم و مسئولان

رئیس پیشین کمیته کشوری اپیدمیولوژی کووید-۱۹ و کمیته کشوری واکنش سریع در خصوص اینکه در شرایط فعلی چه توصیه‌هایی می‌توان برای مسئولان و مردم داشت گفت: برای مسئولان ارائه اطلاعات به‌روز و قابل‌اعتماد برای کاهش نگرانی عمومی و جلوگیری از انتشار شایعات، توجه ویژه به گروه‌هایی پرخطر، افزایش آمادگی بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی درمانی برای مقابله با افزایش احتمالی موارد ابتلا، افزایش تست‌های غربالگری، فعال‌سازی کمیته کشوری واکنش سریع، سرمایه‌گذاری در پژوهش‌های مرتبط با درمان و پیشگیری از کووید-۱۹، اتخاذ تصمیمات سریع اما حساب‌شده برای کنترل شیوع بیماری و کاهش اثرات اقتصادی و اجتماعی آن توصیه می‌شود.

سوری در پایان اضافه کرد: برای مردم هم استفاده از ماسک، شست‌وشوی دست‌ها، رعایت فاصله اجتماعی در اماکن عمومی، دریافت دوزهای تقویتی واکسن در صورت توصیه پزشکان و توجه به ایمنی فردی و جمعی، تغذیه سالم، ورزش، و خواب کافی برای کاهش خطر ابتلا و در صورت مشاهده علائم مشکوک مانند تب، سرفه، یا تنگی نفس، مراجعه به مراکز درمانی ضروری است. همشهری آنلاین