تمام موارد برداشت و پیوند عضو باید در بیمارستان‌های دولتی انجام شود

به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، محمد میرشمسی در خصوص میزان عضویت مردم در سامانه کشوری اهدای عضو گفت: تا قبل از این که سامانه کشوری اهدا به نشانی اینترنتی ehda.ir راه‌اندازی شود یا افراد با ارسال کدملی خود به‌پیش شماره ۳۴۳۲ در سامانه اهدا ثبت‌نام کنند هر دانشگاه علوم پزشکی به‌صورت جداگانه کارت اهدای عضو صادر می‌کرد و این امر به‌صورت متمرکز انجام نمی‌گرفت که متأسفانه آمار منظم و دقیقی در این باره وجود ندارد اما از زمانی که سامانه مذکور احداث شده است تابه‌حال نزدیک به هشت میلیون نفر ثبت‌نام کرده‌اند.

مسئول واحد پیوند و بیماری‌های خاص دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد ادامه داد: در مورد اهدای عضو فرد دچار مرگ‌مغزی‌شده رضایت وراث کبیر آن فرد لازم است و فرد اگر کارت اهدای عضو را نیز داشته باشد حتما باید فرآیند رضایت‌گیری انجام شود و پس از رضایت وراث کبیر فرد، عملیات اهدای عضو آغاز می‌شود.

میرشمسی در رابطه ‌با فرهنگ‌سازی اهدای عضو در میان کادر درمان گفت: همکاران ما در کادر درمان به دلیل این که با بیماران در وضعیت‌های مختلف در ارتباط هستند به این یقین و بینش رسیده‌اند که باکمال تأسف فردی که دچار مرگ‌مغزی‌شده هم از نظر شرعی و هم از نظر علمی معادل با کسی است که فوت شده و دیگر قادر به ادامه حیات نیست ازاین‌رو این موارد را با خانواده‌های خود در میان می‌گذارند و اگر اتفاقی در این زمینه رخ دهد خانواده شخص خیلی راحت‌تر با مسأله اهدا عضو برخورد می‌کنند، بر اساس آماری که ما داریم افراد زیادی از همکاران ما در کادر درمان دارای کارت اهدای عضو هستند و به ما در این امر کمک می‌کنند. همچنین واحد ما در مرکز استان یزد، چندین مرتبه داخل دانشگاه برای پرسنل کارت اهدای عضو صادر کرده که میزان استقبال افراد از آن چشمگیر است.

وی افزود: به‌عنوان‌مثال اگر خانواده فردی که دچار مرگ‌مغزی‌شده شرط کند که ما اعضای عزیزمان را در قبال مبلغ پیشنهادیمان برای پیوند به شما می‌دهیم، ما از نظر قانونی اجازه چنین کاری را نداریم، حتی اگر هیچ‌گونه نتوانیم رضایت خانواده مذکور را بگیریم. بنابراین هیچ پول و امتیاز دولتی و... به خانواده فرد دچار مرگ‌مغزی‌ که اعضای او اهدا شده داده نمی‌شود، این کار تماما فی‌سبیل‌الله و جزو باقیات الصالحات فرد است، هیچ‌گونه پولی بین خانواده‌های طرفین پیوند عضو ردوبدل نمی‌شود. حتی ما تمام تلاش خود را می‌کنیم که خانواده‌های طرفین با یکدیگر آشنا نشده و ارتباطی نگیرند که خدای‌نکرده بعدها نیز توقعات مالی برای طرفین پیشامد نکند.

مسئول واحد پیوند و بیماری‌های خاص دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد در خصوص آمار مرگ مغزی افراد و اهدای اعضای آن‌ها گفت: به طور تقریبی میزان مرگ‌ومیر ناشی از تصادفات ۱۶هزار نفر در سال است که حدودا نصف این افراد دچار مرگ مغزی می‌شوند و می‌توان تعداد آن‌ها را هشت‌هزار نفر به‌حساب آورد. به طور میانگین سه‌هزار الی سه‌هزار و پانصد نفر از این افراد قابلیت اهدای اعضای بدنشان را دارند.

وی اضافه کرد: همچنین به طور میانگین چند هزار نفر در سال به دلیل اتفاقات دیگر نظیر سکته مغزی، خونریزی مغزی، ایست قلبی، خودکشی و... به مرگ مغزی دچار می‌شوند و در کل به‌صورت میانگین هرسال حدود پنج الی شش هزار مرگ مغزی داریم اما آمار اهدای عضو عددی نزدیک به ۱۲۰۰ الی ۱۳۰۰ نفر در سال است و مابقی موارد مرگ مغزی به دلیل عدم شناسایی مراقبت یا عدم رضایت خانواده‌ها متأسفانه به خاک سپرده می‌شوند، ما روزانه تقریبا هشت الی ده نفر را به دلیل نرسیدن عضو پیوندی از دست می‌دهیم. طبق آمار وزارتخانه باکمال تأسف سالانه نزدیک به سه‌هزار نفر براثر نرسیدن عضو پیوندی جان خود را از دست می‌دهند.

میرشمسی ادامه داد: فرهنگ‌سازی در این زمینه بسیار مؤثر است اما متأسفانه برخی دانشگاه‌های علوم پزشکی در سطح کشور در این زمینه فعالیتی ندارند و برای فرهنگ‌سازی اقدامی نمی‌کنند همچنین در زمینه شناسایی افراد، مراقبت و رضایت‎گیری فعالیت بسیار کمی دارند که موجب می‌شود آمار اهدای عضو در این دانشگاه‌ها صفر و مرگ‌ومیر ناشی از عدم تأمین عضو پیوندی در آن‌ها بالا باشد. 

مسئول واحد پیوند و بیماری‌های خاص دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد گفت: در مقابل بعضی از دانشگاه‌های علوم پزشکی در سطح کشور هستند که چندین و چند سال متوالی در زمینه فرهنگ‌سازی اهدای عضو فعالیت کرده‌اند و همچنین عملیات اهدای عضو را به‌خوبی انجام می‌دهند که توانسته‌اند آمار قابل‌قبولی را نسبت به آمار جهانی ارائه کنند، از اعضایی که قابلیت اهدا به افراد موردنیاز را دارد تقریبا ۵۰ عضو و نسج قابل‌برداشت است که اعضایی مثل قلب، ریه، کبد، پانکراس، کلیه، روده، استخوان تاندون و دریچه‌های قلب از آن جمله‌اند.

وی افزود: یک باور که میان برخی وجود دارد این است که برخی از استان‌ها چون آمار تصادفات بیشتری دارند در اهدای عضو نیز از آمار قابل‌قبول‌تری برخوردارند. این باور اشتباه است و طبق شاخص رسمی که وجود دارد متأسفانه مرگ مغزی در تمامی بیمارستان‌های کشور رخ می‌دهد که آمار یک الی پنج درصدی از میزان مرگ‌ومیرهای سالانة هر بیمارستان است.

میرشمسی اضافه کرد: اگر در هر بیمارستان افرادی که دچار مرگ مغزی شده‌اند در زمان مناسب توسط کادر درمان و شبکه بازرسی، شناسایی شوند و مراقبت‌های لازم صورت گیرد می‌توان با رضایت خانواده افراد مذکور عملیات اهدای عضو را به‌خوبی انجام داد. برای اهدای عضو آمار و ارقام خیلی تأثیرگذار نیست بلکه مراحل شناسایی، مراقبت، رضایت‌گیری و سرانجام عملیات اهدای عضو مهم هستند.

وی افزود: از زمانی که فرد دچار مرگ مغزی می‌شود حداکثر تا دو هفته می‌توان مراقبت‌های لازم برای عملیات اهدای عضو را انجام داد زیرا در طول این زمان مغز فرد از بین رفته و از آن مواد سمی ترشح می‌شود که با گذشت زمان این مواد سمی وارد بدن می‌شوند. اگر ما بتوانیم طی یکی دو روز اول که فرد دچار مرگ‌مغزی‌شده است عملیات شناسایی، مراقبت و رضایت‌گیری را انجام بدهیم می‌توانیم اعضا و نسوج او را به بیش از ۵۰ نفر اهدا کنیم. با گذشت یک هفته احتمال این که دیگر هیچ عضوی قابلیت اهدا نداشته باشد وجود دارد، ما باید فرهنگ‌سازی را ادامه دهیم و تلاش کنیم تا بینش و تفکر اهدای عضو را در میان خانواده‌ها نهادینه سازیم. 

میرشمسی در پایان اضافه کرد: زمانی که تیم تأیید مرگ‌مغزی با عضویت جراح مغز و اعصاب، متخصص داخلی اعصاب، فوق‌تخصصicu، فوق‌تخصص داخلی، نماینده پزشکی قانونی و پزشکان مخصوصی که از وزیر بهداشت، حکم انجام معاینات تخصصی روی افراد دچار مرگ مغزی را دارند اعلام می‌کنند که فرد دچار مرگ‌مغزی‌شده است، نماینده این گروه برگه تأیید مرگ‌مغزی را به خانواده فرد تحویل می‌دهد. خواهشمندم خانواده‌ها به این نکته توجه کنند که کاری برای عزیزشان نمی‌توان انجام داد و بهترین کار این است که اعضای آن فرد اهدا شود تا افراد دیگری به واسطه این کار خیر فرصت ادامه حیات داشته باشند. اطلاعات آنلاین