تداوم موفقیت برنامه ملی غربالگری نوزادان با پوشش بیش از ۹۹ درصد

به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، شهین یاراحمدی در نشست آموزشی پزشکان فوکال‌پوینت برنامه کشوری غربالگری کم‌کاری تیروئید نوزادان با اشاره به موفقیت چشمگیر این برنامه گفت: برنامه غربالگری کم‌کاری تیروئید نوزادان یکی از موفق‌ترین و مؤثرترین مداخلات بهداشت عمومی کشور به شمار می‌رود و اجرای دقیق آن موجب کاهش بار بیماری در دوران نوزادی و کودکی و ارتقای کیفیت زندگی کودکان و خانواده‌ها شده است.

وی افزود: هدف اصلی این نشست آموزش و بازآموزی دستورالعمل‌های به‌روز برنامه است، پزشکان فوکال‌پوینت نقش کلیدی در انتقال دانش و ارتقای کیفیت اجرای برنامه دارند. انتظار می‌رود پس از برگزاری این نشست آموزش‌ها در سطح دانشگاه‌ها، مراکز بهداشتی، درمانی و حتی بخش خصوصی گسترش یابد تا همه پزشکان کشور بر مبنای دستورالعمل واحد و علمی بیماران را تشخیص و درمان کنند، یکی از ویژگی‌های این برنامه، تداوم و پایداری آن در همه شرایط بوده است، به‌گونه‌ای که در زمان شیوع بیماری کووید ۱۹، حتی یک روز هم اجرای برنامه متوقف نشد و هیچ شاخصی آسیب ندید.

یاراحمدی در تشریح روند اجرایی برنامه گفت: نمونه‌گیری از پاشنه پای نوزادان در روز سوم تا پنجم تولد انجام می‌شود و در صورت نیاز تکرار نمونه‌گیری طبق دستورالعمل کشوری صورت می‌گیرد. نمونه‌ها پس از خشک شدن روی کاغذ مخصوص به آزمایشگاه‌های غربالگری منتقل می‌شوند و در صورت مشاهده نتایج مشکوک بلافاصله اقدام به فراخوان و انجام آزمایش‌های تأییدی می‌شود، در حال حاضر در تمام استان‌ها حداقل یک آزمایشگاه غربالگری فعال است و در تهران سه آزمایشگاه به دلیل حجم بالای جمعیت فعالیت دارند. تشخیص نهایی و آغاز درمان نیز توسط پزشکان متخصص انجام می‌شود.

مدیر برنامه کشوری غربالگری کم‌کاری تیروئید نوزادان یادآور شد: نوزادان نارس به دلیل احتمال بالاتر بروز بیماری، چهار نوبت غربالگری می‌شوند و تجربه نشان داده که هیچ‌یک از مراحل نباید حذف شود زیرا در هر نوبت احتمال شناسایی موارد جدید وجود دارد، برای نوزادان بستری در بیمارستان‌ها نیز غربالگری به‌طور منظم انجام می‌شود تا از فراموش شدن این گروه از بیماران جلوگیری شود.

یاراحمدی با اشاره به برخی چالش‌های اجرایی گفت: تحریم‌ها در سال‌های اخیر تهیه مواد مصرفی استاندارد، فیلتر پیپر، کیت و مواد اولیه را دشوار و پرهزینه کرده است. همچنین افزایش چشمگیر جمعیت نوزادان غیرایرانی و ناتوانی خانواده‌های آنان در پرداخت سهم هزینه غربالگری، فشار زیادی را وارد کرده است، در این زمینه مذاکراتی با یونیسف، کمیساریای عالی پناهندگان، خیرین و دانشگاه‌ها انجام شده تا منابع مالی پایداری برای پوشش این گروه‌ها فراهم شود.

رئیس اداره غدد و مدیر برنامه کشوری غربالگری بیماری کم‌کاری تیروئید نوزادان با اشاره به ضرورت یکپارچه‌سازی برنامه‌های غربالگری نوزادان گفت: در آینده نزدیک برنامه‌های غربالگری نوزادان شامل اختلالات متابولیک، شنوایی، بینایی، زردی و بیماری‌های قلبی سیانوتیک در قالب یک پنل جامع و تحت یک چتر مدیریتی ساماندهی خواهند شد تا پوشش و کیفیت خدمات ارتقا یابد.

وی در پایان یکی از عوامل افزایش بروز کم‌کاری تیروئید در نوزادان را کاهش مصرف نمک یددار در جامعه دانست و افزود: در سال‌های اخیر تحت تأثیر تبلیغات غیرعلمی، مصرف نمک یددار کاهش یافته که این امر منجر به کاهش دریافت ید در مادران باردار شده است. به همین دلیل پیگیری برای تأمین و توزیع قرص‌های فولیک اسید و مولتی‌ویتامین‌های یددار در میان زنان باردار در دستور کار قرار دارد، اجرای این برنامه با پوشش گسترده ملی از بروز عقب‌ماندگی ذهنی و اختلالات رشد جلوگیری کرده و از نظر انسانی و اقتصادی، یکی از موفق‌ترین مداخلات سلامت عمومی در کشور و در سطح جهانی به شمار می‌رود. وبدا