اخطار «پزشکیان» به خودروسازان برای عبور از آلودگی

به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، به دنبال سال‌ها انتقاد از کیفیت خودروهای داخلی این‌بار هشدار از بالاترین سطح دولت صادر شد.

مسعود پزشکیان رئیس جمهور در حساب کاربری خود در شبکه ایکس خطاب به خودروسازان گفت: اگر در یک بازه زمانی معقول موتور خودروها اصلاح نشود و مصرف سوخت به سطح قابل‌قبول نرسد دولت ناچار به بازنگری در تخصیص ارز و صدور مجوز تولید خواهد شد، در صورت نیاز، فناوری روز دنیا باید خریداری شود و دولت مسیر این تحول را حمایت خواهد کرد.

این هشدار جدی در روزهایی مطرح می‌شود که کارشناسان سلامت از پیوند مستقیم کیفیت خودرو و آلودگی هوا می‌گویند و انتقادها به عملکرد خودروسازان با صدایی بلندتر مطرح می‌شود.

اخیرا در همین راستا دکتر علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزیر بهداشت با انتقاد از عملکرد خودروسازان داخلی گفت: سالانه ۵۷ هزار نفر در سراسر کشور به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند، آلودگی در کلانشهرهایی چون تهران، اصفهان، اراک و اهواز بسیار بالاست و این درحالیست که آلودگی هوا علاوه بر هزینه‌های اقتصادی، پیامدهای تجمعی و بلندمدتی شامل سرطان، بیماری‌های قلبی و اختلالات متابولیک و غیره را به دنبال دارد که تهدیدی جدی برای سلامت عمومی است.

معاون بهداشت وزیر بهداشت با بیان اینکه رد پای خودروهای بی‌کیفیت در حوادث ترافیکی نیز مشهود است و این موضوع را می‌بایست در کنار جاده‌ها و قوانین بی‌کیفیت قرار داد گفت: خودروهای داخلی علاوه بر افزایش حوادث ترافیکی، هوا را به‌شدت آلوده کرده و در نهایت به ساختار جمعیتی کشور ضربه می‌زنند، «کاهش TFR «نرخ فرزندآوری کل» با مرگ جوانان و نیروهای مولد در اثر آلودگی و تصادفات در تضاد قرار گرفته است.

رئیسی ادامه داد: آمار و ارقام بیانگر این است که سالانه ۲۰ هزار نفر به دلیل حوادث ترافیکی و ۵۷ هزار نفر در سراسر کشور به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند و این در حالی است که ما در مسیر جوانی جمعیت قرار داریم و به منظور افزایش TFR به میزان یک‌دهم درصد تلاش می‌کنیم و این در حالیست که اغلب افرادی که به دلیل آلودگی هوا و تصادفات از دست می‌دهیم جزو جوانان و نیروی کار مولد هستند.

وی تصریح کرد: مرگ و میر ناشی از حوادث ترافیکی و آلودگی هوا مانند یک زنجیره با خودروسازی مرتبط هستند، اقدامات متعددی در سطح کشور انجام می‌شود اما با کنترل آلودگی هوا بسیار فاصله داریم. کیفیت خودروها و استفاده از انرژی‌های پاک جزو مواردی هستند که در ارتباط با هوای پاک مطرح می‌شود.

وی افزود: طبق نتایج تحقیقات میانگین جزء مرگ به علت بیماری‌های ایسکمیک قلبی منتسب به ذرات معلق PM۲.۵ در سال ۱۴۰۳ در کشور۱۴.۶۶ درصد است. در شهر تهران نیز جزء مرگ به علت بیماری‌های ایسکمیک قلبی منتسب به ذرات معلق در سال ۱۴۰۳ برابر با ۱۶.۰۶ درصد می‌باشد. همچنین بالاترین میانگین جزء مرگ به علت بیماری‌های ایسکمیک قلبی منتسب به ذرات معلق PM۲.۵ در سال ۱۴۰۳ در کشور مربوط به شهر زابل با ۲۱.۳۶ درصد است. میانگین جزء مرگ به علت سکته مغزی منتسب به ذرات معلق PM۲.۵ در سال ۱۴۰۳ در کشور ۱۵ درصد می‌باشد.»

 عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: در چنین شرایطی استاندارد خودروهای تولید داخل و سهم بالای ناوگان فرسوده در انتشار ذرات معلق یکی از اصلی‌ترین گلوگاه‌های بحران معرفی می‌شود، اجرای کامل قانون هوای پاک از جمله اسقاط خودروهای فرسوده، ارتقای سوخت، توسعه حمل و نقل عمومی و استفاده از انرژی‌های پاک «بیشترین اثر را بر کاهش آلودگی هوا» دارد، این درحالیست که بیش از ۵۰ درصد تکالیف این قانون طی هفت سال اخیر تنها در حد «ضعیف تا متوسط» اجرا شده است.

خودروسازان داخلی سال‌هاست که تولیداتشان به دلیل مصرف سوخت بالا، فناوری قدیمی موتور، نبود استانداردهای سخت‌گیرانه آلایندگی، عدم اسقاط خودروهای فرسوده و وابستگی قیمت به نرخ ارز، در مرکز انتقادات قرار دارند. بنابراین هشدار رئیس‌جمهور می‌تواند آغاز مرحله‌ای جدید در خودروسازی باشد، مرحله‌ای که در آن بقای صنعت خودروسازی منوط به رعایت استانداردهای واقعی و نه وعده‌های تکراری خواهد بود.

در همین راستا متخصصان حوزه سلامت و محیط زیست بر توسعه واقعی و نه شعاری حمل‌ونقل عمومی، ارتقای استاندارد سوخت و موتور خودروها، اسقاط اجباری خودروهای فرسوده به‌ویژه کامیون‌های دیزلی، سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر، افزایش جایگاه‌های شارژ برای خودروهای برقی، بازنگری جدی در قوانین راهور و جرایم بازدارنده و ... تاکید دارند.

در مجموع پیام هشداری دولت و متخصصان روشن است، آلودگی هوا مسأله محیط‌زیستی صرف نیست یک بحران ملی سلامت، توسعه و جمعیت است، موضوعی که نقش خودروهای بی‌کیفیت در آن دیگر قابل انکار نیست.

با هشدار صریح رئیس‌جمهور در خصوص لزوم اصلاح موتور و کاهش مصرف سوخت، اکنون توپ در زمین خودروسازان است، صنعتی که سال‌ها با وعده‌های ناتمام و تولیدات پرمصرف و آلاینده، سهم سنگینی در آلودگی هوا و نارضایتی عمومی داشته است.

از طرفی هم طبق آمار اعلامی وزارت بهداشت، سالانه ۵۷ هزار مرگ ناشی از آلودگی هوا و ۲۰ هزار مرگ بر اثر حوادث ترافیکی در کشور ثبت می‌شود، مرگ‌هایی که متخصصان سلامت، رد پای خودروهای بی‌کیفیت و استانداردهای پایین ایمنی و آلایندگی را در آن کاملاً مشهود می‌دانند. این ارقام تنها عدد نیستند بلکه روایت خاموش از جوانان و نیروهای مولدی هستند که هر سال قربانی کیفیت پایین خودروها و غفلت از این موضوع می‌شوند. بر همین اساس هم می‌توان گفت که ادامه تولید با این روند، شاید به معنای پذیرش تداوم این چرخه مرگ باشد.

در هر حال با اخطار رییس جمهور حالا دیگر مسوولان خودروسازی باید بدانند که دوره اغماض به سر آمده، دولت هشدار داده، وزارت بهداشت شواهد ارائه کرده و بنابراین هزینه‌های انسانی و اقتصادی این وضعیت قابل کتمان نیست. به این ترتیب اصلاح فوری استانداردهای آلایندگی، نوسازی واقعی موتورها، اسقاط خودروهای فرسوده و حرکت به سمت فناوری پاک، انتخاب نیست بلکه یک ضرورت ملی است و هر تاخیری در امروز، فردا به قیمت جان تمام خواهد شد. ایسنا