گزارشی تفصیلی از برگزاری اجلاس منطقه‌ای سازمان جهانی بهداشت

به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا) به نقل از وبدا، کلیدواژۀ این نشست که برای چهارمین بار در ایران برگزار شد در تمام این یک هفته از مقدمات برگزاری تا متن اجلاس و حواشی آن اعم از اخبار، نشست ها و تصمیم سازی ها "بهداشت و مراقبت های اولیه بهداشتی" بود. در این گزارش با مروری بر اخبار این اجلاس بین المللی و اظهارات مقامات مسئول کشورهای عضو امرو که در رسانه های داخلی و بین المللی انعکاس گسترده ای یافت، به دستاوردهای بهداشتی ایران و اهمیت این موضوع در نظام سلامت کشورها و جوامع می پردازیم.

رییس جمهور در افتتاحیه این اجلاس گفت: برای جمهوری اسلامی ایران باعث افتخار است که در طول 41 سال گذشته انقلاب اسلامی به طور متوسط هر سال 6 ماه بر امید به زندگی مردم افزوده شده است. امید به زندگی از ابتدای انقلاب در ایران 20 سال افزایش یافته و از 56 سال به 76 سال رسیده است.

وی افزود: بهداشت از تغذیه سالم آغاز می شود، قبل از انقلاب با وجود آنکه جمعیت مردم ایران به طور متوسط حدود 30 میلیون نفربود، اما مقدار کالری مصرفی مردم به طور متوسط 2 هزار و 100 کیلو کالری بوده و امروزمقدار کالری مصرفی مردم با 80 میلیون جمعیت، 2هزار و 500 کیلو کالری است. به عبارتی 400 کیلوکالری به تغذیه مردم اضافه شده است. این به معنای آن است که در کشور ما سوءتغذیه وجود ندارد.

روحانی ادامه داد: درطول سال گذشنه و در جریان سیل عظیمی که آمد خوشبختانه شاهد بیماری اپیدمی، وبا و ناراحتی شدید گوارشی در سراسر کشور نبودیم، این به معنای آن است که در ساعات اولیه آب بهداشتی به مردم رساندیم و در ساعات اولیه پزشکان و خادمان سلامت در کنار مردم حضور داشتند. سلامت ما از بهداشت آغاز می شود و بهداشت ما از اعتماد مردم، غذا و آب سالم آغاز می شود.

تدروس ادهانوم گبریسوس دبیر کل سازمان جهانی بهداشت در افتتاحیه این اجلاس گفت: در ایران ساختار بسیار مناسب و قوی برای ارایه خدمات مراقبت های اولیه بهداشتی وجود دارد، امیدوارم که کشورهای عضو دفتر مدیترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت از تجربیات ایران به ویژه در حوزه مراقبت های اولیه بهداشتی، بیشتر استفاده کنند.

وی اظهار کرد: زیرساخت های بهداشتی در ایران مدرن شده و ایران در منطقه و دنیا یک نمونه محسوب می شود، گفت: ایران یک رهبر بهداشتی در منطقه مدیترانه شرقی است، امیدواریم بیانیه تهران بتواند باعث تقویت پوشش همگانی سلامت در کشورها شود. ایران توانسته سرخک و سرخجه را ریشه کن کند.

 دبیر کل سازمان جهانی بهداشت گفت: اگرچه نرخ مرگ و میر در جهان در 30 سال گذشته کاهش قابل توجهی یافته، اما منطقه مدیترانه شرقی، دومین منطقه از نظر مرگ و میر است که نیازمند اقدامات عملی و حمایت از سلامت مادران و نوزادان است.

تدروس ادامه داد: بیانیه تهران درخصوص سبک زندگی بهداشتی سالم اهمیت پیشگیری از بیماری های غیرواگیر را نشان می دهد. علاوه بر این، به موضوع مبارزه با مصرف مواد مخدر نیز پرداخته و در خصوص آن تاکید زیادی شده است.

دبیر کل سازمان جهانی بهداشت با اشاره به سه چالش نظام های سلامت در سال آینده گفت: کاهش مرگ و میر نوزادان چالش نخست است. باید از نوزادان حمایت کنیم هیچ منطقه و کشوری نمی تواند مرگ نوزادان را تحمل کند. دومین چالش تقویت پرسنل بهداشتی است. اگر بهترین بیمارستان ها با بهترین امکانات و تجهیزات را داشته باشید باز هم نیازمند پرسنل با مهارت و با تجربه هستید. سومین چالش این است که باید به تعهدات خودمان برای پوشش همگانی سلامت پایبند باشیم و برای حل مشکلات سلامت، نیازمند تعهد سیاسی قوی و عملی کردن برنامه ها هستیم.

احمد المنظری مدیرکل دفتر منطقه مدیترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت نیز گفت: ایران به عنوان نمونه ای سرآمد در حوزه سلامت در منطقه مطرح است و مثال های خوبی می توان درخصوص اقدامات انجام شده در ایران مطرح کرد، باید با افزایش مالیات بر دخانیات زمینه برای کنترل رشد مصرف محصولات دخانی را فراهم کنیم.

وی اظهار کرد: شصت و ششمین اجلاس وزرای بهداشت امسال با شعار "سلامت برای همه توسط همه" در ایران برگزار می شود که با توجه به تغییرات منطقه ای، اهمیت ویژه ای دارد. بهداشت همواره مقدم و مورد تاکید است و امیدواریم که بیانیه تهران بتواند باعث تقویت پوشش همگانی سلامت در کشورها شود.

المنظری گفت: خوشبختانه کمیته حصبه دفتر مدیترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد حصبه در ایران وجود ندارد وایران توانسته سرخک و سرخجه را نیز ریشه کن کند که باید به این کشور تبریک گفته و از همه دست اندرکاران این حوزه ها، تشکر کنیم.

مدیرکل دفتر منطقه مدیترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت ادامه داد: برای اجرای پویش کنترل فشار خون درایران بسیار خرسندم، زیرا یکی از منحصر به فردترین پویش های اجتماعی و اقدامات انجام شده در زمینه کنترل بیماری های غیرواگیر بود و به اجرای موفق آن در ایران افتخار می کنیم.

سعید نمکی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشورمان در این اجلاس با اشاره به جایگاه و نقش شبکه مراقبت های اولیه بهداشتی برای دستیابی به پوشش همگانی سلامت، گفت: تحقق پوشش همگانی سلامت بدون مراقبت های اولیه بهداشتی ممکن نیست.

وی از کشورهایی که در زمینه مراقبت های اولیه بهداشتی پیشرفت کرده اند خواست برای رسیدن به پوشش همگانی سلامت در جوامع به سایر کشورها کمک کنند.

نمکی در دیدار با نماینده یونیسف در ایران طی این اجلاس گفت: باید به سراغ مدارس و کودکان در سنین پایین تر برویم تا با تغییر سبک زندگی و اصلاح سبک تغذیه در دانش آموزان، بار نظام سلامت را در آینده کاهش دهیم.

وزیر بهداشت با تاکید بر تعهد ایران مبنی بر کاهش کاهش 30 درصدی مصرف دخانیات در کشور تا سال 2025 گفت: ایران به کنوانسیون منع تجارت دخانیات متعهد است و در این راستا تمام اماکن و ساختمان های وزارت بهداشت اماکن عاری از دخانیات اعلام شده اند.

ایرج حریرچی معاون کل وزارت بهداشت در همایش پویش سلامت در جریان اجلاس شصت و ششم منطقه ای سازمان بهداشت جهانی گفت: ایران از نظر شاخص پوشش خدمات سلامت با رقم 71.7 در جایگاهی بالاتر از متوسط جهانی را دارد، بر اساس پیش بینی سازمان بهداشت جهانی، در سال 2030 شاخص پوشش خدمات سلامت در ایران به 80 درصد می رسد، بر اساس سند چشم اندازه ایران تا سال 1404 باید کشور نخست و الگوی سلامت در منطقه باشد.

وی اظهار کرد: اقدامات پیشگیرانه، بازنگری در بسته خدمات، اجرای پرونده الکترونیک سلامت ایرانیان به صورت یکپارچه، پوشش بیمه ای اجباری مردم، اجرای برنامه پزشکی خانواده با استفاده از بهورزان، مراقبین سلامت و پزشک خانواده، اجرای کامل نظام ارجاع، سطح بندی خدمات، اجرای راهنماهای بالینی ملی، خرید راهبردی خدمات، پرداخت مبتنی بر عملکرد، کنترل هزینه های سلامت، کاهش پرداخت از جیب، کاهش کار دوگانه ارایه دهندگان خدمات سلامت، افزایش تولید دارو و تجهیزات پزشکی و افزایش مصرف داروهای ژنریک از جمله سیاست های وزارت بهداشت و درمان ایران برای تحقق هدف پوشش همگانی سلامت هستند‌.

حریرچی با اشاره به تمایل کشورهای عضو امرو و شرکت کننده در اجلاس تهران، برای اعزام تیم های سلامت به کشورشان گفت: بسیاری از کشورهای منطقه مدیترانه شرقی در این اجلاس از ایران می خواستند که با اعزام تیم های سلامت به کشورشان با دستاورهای حوزه بهداشت و سلامت ایران آشنا شده و الگوبرداری کنند.

علیرضا رییسی معاو‌ن بهداشت وزیر بهداشت غیرقابل رقابت بودن نظام سلامت ایران در منطقه را یک واقعیت دانست و افزود: ایران متولی کنترل ایدز در منطقه است و سه سال زودتر از انتظار سازمان بهداشت جهانی به استاندارد مرگ و میر در زایمان ها رسیده است.

وی با اشاره به الگوبرداری از پویش فشار خون توسط کشورهای مدیترانه شرقی گف: اواخربرگزاری پویش کنترل فشار خون، میزبان دفاتر منطقه ای یونیسف بودیم و از میزان مراجعه مردم برای شرکت در پویش کنترل فشار خون شگفت زده بوده و می گفتند که چنین سرمایه ای از مشارکت اجتماعی در کشورهای دیگر به سادگی اتفاق نمی افتد.

رئیسی بر تاکید وزرای بهداشت منطقه امرو بر تاثیر مستقیم افزایش مالیات در کاهش مصرف دخانیات اشاره کرد و گفت: در اجلاس وزرای بهداشت کشورهای مدیترانه شرقی تاکید شد که افزایش مالیات بر دخانیات می تواند راه بسیار مناسبی درکاهش مصرف آن باشد. وی در پایان اعلام کرد ایران تا سال 2020 موفق به حذف مالاریا خواهد شد.

 اکرم علی التوم وزیر بهداشت سودان در دیدار با وزیر بهداشت کشورمان گفت: نظام سلامت جمهوری اسلامی ایران توانسته از طرق مختلف دسترسی مردم را به خدمات بهداشتی فراهم کند و با روش های مختلف پوشش های خوبی در حوزه بهداشتی داشته است.

وی خواستار انتقال این تجارب به سودان شد و از کشورهای منطقه امرو خواست که در این راستا به هم کمک کنند.

احمد بن محمد بن عبید السعیدی وزیر بهداشت عمان نیز گفت: ایرانیان حق دارند که به تمدن کهن خود ببالند. نظام بهداشتی ایران و شاخص های مثبت و درخشان در حوزه سلامت ایران نشان دهنده تلاش های وافر مسیولین بهداشتی این کشور در چند دهه گذشته است، همکاری‌های بهداشتی و درمانی زیادی با ایران داریم و ایران همواره در منطقه الگو بوده است‌.

وی اظهار کرد: با توجه‌ به موفقیت همزمان ایران و عمان در اخذ گوهینامه سرخک، در حال حاضر می‌توانیم در دو حوزه مالاریا و سل هم همکاری‌های مشابهی را شروع کنیم، که در مسیر حذف مالاریا قرار داریم، همانطور که اطلاع دارم ایران نیز در این مسیر قرار دارد و برای حل مسایل و مشکلات حوزه بهداشت و سلامت در منطقه راهکاری جز همکاری و مشارکت بین کشورهای منطقه وجود ندارد. منطقه باید از این توانمندی ها و امکانات در زمینه مراقبتهای اولیه بهداشتی بهره ببرند.

 کریستف هاملمن نماینده سازمان بهداشت جهانی در ایران کشورمان را از نظر بهداشتی و مراقبت های اولیه در منطقه مثال زدنی اعلام کرد و گفت: ایران به عنوان کشوری که از سطح اقتصادی متوسط رو به بالا برخوردار است، از نظر خدمات بهداشتی و درمانی اولیه در منطقه، کشوری مثال زدنی محسوب می شود و دارای پوشش بیمه همگانی گسترده ای در کشور است.

وی کمبود منابع سلامت را مورد اشاره قرار داد و افزود: این کمبود مخصوص ایران نیست و در همه دنیا مشهود است. در ایران پوشش همگانی سلامت تحت پشتیبانی بیمه ها وجود دارد.

تد چایبان نماینده صندوق کودکان سازمان ملل متحد "یونیسف" در جمهوری اسلامی ایران در نشست با وزیر بهداشت کشورمان در حاشیه شصت و ششمین اجلاس وزرای بهداشت منطقه مدیترانه شرقی گفت: کشور ایران به دلیل موفقیت هایی که در مراقبتهای اولیه بهداشتی و سیستم سلامت داشته در سطح جهانی شناخته شده است، کشورهایی مثل مراکش و تونس برای بهره گیری از تجربیات ایران در زمینه ساختار مراقبتهای اولیه بهداشتی تمایل دارند.

وی اظهار کرد: جای بسی خرسندی است که در سیستم بهداشتی و درمانی کشورتان بیماری های غیرواگیر را به صورت یکپارچه وارد برنامه های سلامت کرده اید به نحوی که هر خانواده دسترسی به خدمات بهداشتی داشته باشد و در این زمینه می توانید روی کمک های یونیسف حساب کنید.
نماینده یونیسف در ایران خاطرنشان کرد: آموزش موضوعات بهداشتی و پیشگیرانه در مدارس موضوعاتی هستند که می توانیم همکاری های مطلوبی در این زمینه داشته باشیم.

محسن اسدی لاری مدیرکل امور بین الملل وزارت بهداشت با اشاره به تعهد کشورها برای ایجاد پوشش همگانی سلامت تا سال 2030 گفت: در چهار دهه اخیر کشور ایران در موضوعاتی چون دسترسی به مراقبت های اولیه بهداشتی مانند، واکسیناسیون، مراقبت مادر، تغذیه سالم و آب آشامیدنی سالم پیشرفت های قابل توجهی داشته است. اما هنوز هم کشورهای زیادی همچون، سودان، سومالی، پاکستان و افغانستان دسترسی به مراقبت های اولیه بهداشتی ندارند، لذا ساماندهی نظام ارایه خدمات در تمام کشورهای منطقه از اهمیت خاصی برخوردار است.

وی افزود: در همین راستا، از آنجایی که پوشش همگانی سلامت جزو تعهدات دولت‌ها تا سال ۲۰۳۰ میلادی است، امیدواریم با برنامه ریزی انجام شده، سرمایه گذاری وسیع دولت و همراهی ارکان نظام، ایران بتواند تا سال ۲۰۲۵ میلادی به اهداف پوشش همگانی نظام سلامت دست یابد به همین منظور در حاشیه اجلاس RC۶۶، همایش بزرگ پوشش همگانی نظام سلامت نیز برگزار شد.

اسدی لاری گفت: برگزاری سالانه اجلاس امرو مکانی برای تبادل نظر در خصوص چالش های بهداشتی کشورها و الگوبرداری از کشورهای موفق در حوزه های بهداشتی است. در این خصوص می توان به دستاوردهای بهداشتی مهم کشورمان چون، دریافت گواهی حذف سرخک و سرخچه، موفقیت در پویش ملی کنترل فشار خون، ریشه کنی تراخم در کشور و یا موفقیت ایران در کنترل بیماری‌ها و مسایل بهداشت محیط، کنترل بیماری‌های واگیر و غیر واگیر بعد از فروکش کردن سیلاب های اخیر، انتخاب کشور ایران به عنوان یکی از ۱۵ کشور عضو کمیسیون عالی مرتبه بیماری های غیر واگیر در سازمان جهانی بهداشت اشاره کرد.

 زهرا عبداللهی مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت نیز از تمایل کشورهای منطقه امرو برای الگوبرداری از برنامه پیشگیری و کنترل کمبود ید ایران خبر داد و افزود: کشورهای حاضر در اجلاس منطقه ای سازمان بهداشت جهانی خواستار الگوبرداری از برنامه پیشگیری و کنترل کمبود ید (IDD) که با موفقیت در ایران اجرا شده است، هستند.

محمد آسایی رییس کمیته فنی اجلاس وزرای بهداشت منطقه مدیترانه شرقی قابلیت های حوزه بهداشت ایران را مورد تایید سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد و گفت: بازدیدهای سطوح مختلف کارشناسان سازمان جهانی بهداشت از نظام سلامت ایران و سیستم مراقبت های بهداشتی اولیه در همه این سال ها انجام شده است، قابلیت های جمهوری اسلامی ایران در حوزه سلامت در این اجلاس به شکل های مختلف به نمایش گذاشته شد.