به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، محمدصادق حسنوند گفت: وضعیت کیفیت هوا از روز چهارشنبه ۱۱ تیر تاکنون در تهران و بسیاری از شهرها ناسالم، بسیار ناسالم و خطرناک گزارش شده است و بر اساس اطلاعات و داده‌های موجود شاخص کیفیت هوا به دلیل ذرات معلق ۱۰ میکرون و ۲.۵ میکرون در وضعیت ناسالم قرار دارد و این ذرات دلیل آلودگی هوا است.

وی افزود: داده‌ها نشان می‌دهد توفان‌های گرد و غبار و ریزگردها عامل اصلی این آلودگی است و این گرد و غبار از منابع داخلی و بخشی نیز از خارج از کشور - عراق، سوریه و عربستان - وارد کشور می‌شود، میانگین غلظتی که در ایستگاه‌های شهر تهران گزارش شده است حدود ۴۵۰ میکروگرم بر متر مکعب بوده و حتی در برخی مواقع تا ۶۰۰ میکروگرم بر متر مکعب گزارش شده که وضعیت نامطلوبی است.

رئیس مرکز تحقیقات آلودگی هوا در پژوهشکده محیط زیست دانشگاه علوم پزشکی تهران تاکید کرد: در شرایط کنونی و بر اساس دستورالعمل‌هایی که وجود دارد شهروندان تا حد امکان از تردد غیرضروری در سطح شهر اجتناب کنند چراکه کیفیت هوا برای همه گروه‌ها ناسالم است و توصیه می‌شود همه مردم به‌ویژه افراد آسیب‌پذیر و گروه‌های حساس تا حد امکان از منازل خارج نشوند.

حسنوند گفت: ماندن در خانه باعث می‌شود که میزان مواجهه با آلودگی هوا تا حد نصف کاهش یابد، میزان غلظت ذرات معلق در محیط خانه در صورت بسته بودن در و پنجره‌ها به نصف می‌رسد و اگر دستگاه تصفیه هوا در منزل روشن باشد خطرات کمتری شهروندان را تهدید می‌کند، شهروندان به هر دلیل اگر ناچار به تردد در بیرون از منزل شدند توصیه اکید این است که از ماسک‌های n ۹۵ استاندارد یا همان ماسک‌های سه بعدی استفاده کنند.

وی افزود: تهیه این نوع ماسک‌ها در بازار ایران بسیار سخت است، این ماسک‌ها اگر کاملا روی صورت قرار گیرد می‌تواند میزان مواجهه با آلودگی ناشی از گرد و غبار را تا ۷۰ درصد کاهش دهد، ماندن در منزل، استفاده از ماسک‌های تنفسی در این شرایط حتی اگر ماسک هم در دسترس نیست پوشاندن دهان و بینی با یک پارچه می‌تواند مواجهه آنها را با گرد و غبار کاهش دهد، برای کاهش آثار آلودگی هوا بر سلامت، مصرف آنتی اکسیدان‌ها، ویتامین سی و سبزیجات توصیه می‌شود.

رئیس مرکز تحقیقات آلودگی هوا در پژوهشکده محیط زیست دانشگاه علوم پزشکی تهران مقابله با توفان‌های گرد و غبار را نیازمند برنامه‌ریزی کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت دانست و گفت سازمان‌های متولی باید در برنامه‌های بلند مدت و میان مدت فکری به حال منابع داخلی کنند و سامانه‌های پیش‌بینی دقیق راه‌اندازی شود تا بتوانند پیش‌بینی‌های لازم را داشته باشند، برای مثال در یک هفته آینده پیش‌بینی کنند که مقادیر غلظت چه میزان است تا افراد بتوانند برای بیرون رفتن یا ماندن در خانه برنامه‌ریزی کنند.

حسنوند با اشاره به تاثیر برخی تمهیدات از جمله اعلام تعطیلی و محدود کردن فعالیت‌ها خاطرنشان کرد: در بسیاری از کشورهای دنیا زمانی که شاخص کیفیت هوا در وضعیت بسیار ناسالم و خطرناک قرار گیرد کل شهر را تعطیل نمی‌کنند بلکه ممکن است برخی فعالیت‌ها محدود شود. برای مثال در آمریکا و چین اگر شاخص کیفیت هوا روی ۲۷۰ و بالاتر از آن باشد فعالیت‌های مدارس در فضای باز محدود می‌شود.

وی افزود: واقعیت این است که مواجه‌ فرد در خانه با آلودگی هوا با زمانی که در محل کار است تفاوت چندانی ندارد فقط زمانی که در مسیر است مشکل زاست که می‌تواند با استفاده از ماسک میزان مواجهه خود را با آلودگی کاهش دهد، تعطیلی تبعات اجتماعی و اقتصادی دارد و ممکن است مشکلاتی را برای جامعه به وجود آورد، در کشور ما اگر میانگین شاخص کیفیت هوا از ۱۵۰ بالاتر باشد باید کارگروه اضطرار آلودگی هوا تشکیل و تصمیم‌گیری شود.

رئیس مرکز تحقیقات آلودگی هوا در پژوهشکده محیط زیست دانشگاه علوم پزشکی تهران در خصوص این موضوع که این وضعیت تا کی ادامه پیدا می‌کند گفت: بر اساس پیش‌بینی‌ها آلودگی هوا در کشور ما مربوط به دیروز و امروز نیست و سال‌هاست که مانند بسیاری از کشورها با مشکل آلودگی هوا دست و پنجه نرم می‌کنیم این چالش جهانی است. در کشور ما روند آلودگی هوا یا ثابت مانده یا افزایشی بوده اما در سایر کشورها سعی کردند که با برنامه مبتنی بر شواهد علمی آلودگی هوا را کاهش دهند.

حسنوند با بیان اینکه سالانه ۵۰ هزار مرگ منتسب به آلودگی هوا در کل کشور ثبت می‌شود گفت: این میزان مرگ و میر بسیار زیاد است و دومین عامل خطر مرگ بعد از فشار خون بالا تلقی می‌شود، در واقع دومین عامل خطری است که در کشور بیشتر موارد مرگ را دارد، واقعیت این است که تنها در شرایط بارش و پیش‌بینی‌های هواشناسی و پارامترهای طبیعی انتظار هوای مطلوب را داریم و در غیر این صورت نباید انتظار کیفیت هوای خوب را داشته باشیم.

وی افزود: در سال ۱۴۰۲ که نسبت به سال‌های قبل از آن وضعیت بهتری از نظر بارش داشتیم حدود ۷۰ درصد از روزهای سال غلظت آلایندگی هوا بالاتر از حد استاندارد سازمان جهانی بهداشت بود، در حالی که باید حداکثر سه روز از استانداردهای سازمان جهانی بهداشت، بالاتر باشیم، در حال حاضر شاخص کیفیت بر اثر توفان‌های گرد و غبار بسیار ناسالم است و این وضعیت تا پایان هفته پیش‌بینی می‌شود، البته این وضعیت به دلیل بارش‌های کم قابل تکرار است.

رئیس مرکز تحقیقات آلودگی هوا در پژوهشکده محیط زیست دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به روند از رده خارج کردن خودروهای فرسوده نیز یادآور شد: سالانه ۲ میلیون خودرو فرسوده در کشور تردد می‌کند که در بهترین شرایط توانسته‌ایم حدود ۵۰۰ هزار خودرو را نوسازی کنیم. در حوزه مقابله با آلودگی هوا نیز همین گونه هستیم.

حسنوند گفت: انتظار برای بهبود کیفیت هوا باید مناسب با اقدامات و سرمایه‌گذاری در این حوزه باشد؛ در غیر این صورت شرایط موجود همچنان پابرجا است، توفان‌های گرد و غبار می‌توانند فاصله بیش از هزاران کیلومتر از منبع خود را درگیر کنند، برای نمونه توفان‌های گرد و غباری که از آفریقا بلند می‌شود اسپانیا و حتی برخی مناطق آمریکا و چین را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

وی افزود: اندازه‌ ذرات ۱۰ میکرون و دو و نیم میکرون یک سی‌ام قطر موی انسان است، شواهد علمی متعدد در دنیا و در کشور ما نشان می‌دهد اگر منبع انتشار توفان‌های گرد و غبار در عربستان، عراق و سوریه باشد می‌تواند تهران و حتی سایر شهرها را درگیر کند.

رئیس مرکز تحقیقات آلودگی هوا در پژوهشکده محیط زیست دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به منابع داخلی توفان گرد و غبار گفت: اطراف تهران، اصفهان و مناطق مرکزی که اکنون درگیر توفان گرد و غبار هستند؛ منابع بالقوه‌ای برای انتشار توفان‌های گرد و غبار وجود دارد.

حسنوند تاکید کرد: اگر داده‌های کل کشور را بررسی کنید مناطق مرزی نیز در روزهای گذشته درگیر توفان گرد و غبار بودند و این پدیده به مرور به مناطق مرکزی و تهران رسیده است، در اطراف تهران هر سالی که میزان بارندگی کم باشد چشمه‌های توفان گرد و غبار فعال می‌شود، اطلاعاتی داریم که نشان می‌دهد از سال ۲ هزار تاکنون همواره وقوع توفان‌های گرد و غبار وجود داشته و در برخی سال‌ها تکرار توفان‌های گرد و غبار بسیار زیاد بوده است.

وی در پایان اضافه کرد: در سال‌های گذشته کمترین توفان‌ها را در سال ۱۳۹۷ شاهد بودیم و علت آن بارندگی زیاد بود وگرنه هر سال حداقل در شهر تهران بین ۳ تا ۴ توفان گرد و غبار را شاهد هستیم و در برخی موارد تعداد توفان‌ها به ۲۰ بار در سال رسیده است. وبدا