به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، محمدرضا صالحی در خصوص وضعیت مقاومت دارویی در کشور گفت: واقعیت این است که از همان زمانی که آنتی‌بیوتیک‌ها کشف شدند با پدیده‌ای مواجه شدیم که بسیاری از ارگانیسم‌هایی که روزی نسبت به آنتی‌بیوتیک‌ها حساس بودند دیگر به آن‌ها پاسخ نمی‌دادند. نخستین فردی که بحث مقاومت میکروبی را مطرح کرد الکساندر فلمینگ، کاشف آنتی‌بیوتیک‌ها بود. 

رئیس مرکز تحقیقات مقاومت میکروبی و مدیریت مصرف آنتی‌بیوتیک‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: به‌مرور که آنتی‌بیوتیک‌های بیشتری کشف شدند میزان و پیچیدگی مقاومت‌ها نیز افزایش یافت. نهایتاً از حدود سال ۲۰۰۰ میلادی به بعد سازمان بهداشت جهانی و سایر نهادهای بهداشتی بین‌المللی به این نتیجه رسیدند که باید برنامه‌هایی برای تجویز بهینه و مناسب آنتی‌بیوتیک‌ها تدوین شود. 

رئیس مرکز تحقیقات مقاومت میکروبی و مدیریت مصرف آنتی‌بیوتیک‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به وضعیت درمان بیماران مقاوم به دارو‌ها در کشور گفت: در حوزه‌های مختلف چه در درمان‌های سرپایی و چه در بیمارستان‌ها با میکروارگانیسم‌های مقاوم به چند دارو مواجه هستیم. علت اصلی آن مصرف و تجویز بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها طی دهه‌های گذشته، هم از سوی مردم و هم از سوی پزشکان بوده است. همین امر ما را به چنین وضعیت وخیمی رسانده است. 

وی در خصوص فروش آنتی‌بیوتیک بدون نسخه افزود: آنتی‌بیوتیک‌ها باید صرفاً با نسخه پزشک تجویز شوند و همکاران داروساز ما نیز این موضوع را می‌دانند. اما متأسفانه در برخی موارد مشاهده می‌شود که داروخانه‌ها بدون نسخه و صرفاً به درخواست بیمار دارو تحویل می‌دهند که خلاف قانون است، نکته دوم آن است که بسیاری از مردم وقتی دچار عفونت ویروسی می‌شوند به‌صورت ذهنی یا فرهنگی احساس می‌کنند باید حتماً آنتی‌بیوتیک مصرف کنند. گاهی پزشک را تحت فشار قرار می‌دهند و اگر پزشک نپذیرد خودشان به‌صورت خودسرانه آنتی‌بیوتیک تهیه می‌کنند. 

صالحی ادامه داد: نکته سوم به خود ما پزشکان برمی‌گردد، متأسفانه در کشور ما محدودیت جدی در زمینه تجویز وجود ندارد و این باعث شده است که همکاران در سطوح مختلف تجویزهای متعدد، متنوع و گاه نابجا داشته باشند. این مسئله در نهایت به سلامت جامعه آسیب می‌زند. 

وی خاطرنشان کرد: اما بر اساس مشاهدات بالینی متأسفانه هر روز می‌بینیم که میزان آلودگی به این میکروب‌ها، عوارض ناشی از آن‌ها، طولانی شدن مدت بستری بیماران و حتی مرگ‌ومیر در حال افزایش است، در کشورهای در حال توسعه مانند ایران، هند، پاکستان، برزیل، آفریقای جنوبی، اوکراین و روسیه، وضعیت مقاومت میکروبی شدید است. این کشورها از نظر سازماندهی در مقابله با میکروب‌های مقاوم و تجدید منطقی آنتی‌بیوتیک‌ها ضعف جدی دارند. 

صالحی در خصوص سیاست‌های داخلی برای کاهش مقاومت دارویی تصریح کرد: در ایران از حدود پنج تا شش سال پیش سیاست‌هایی شکل گرفته است اما نسبت به ابعاد مشکل این سیاست‌ها بسیار ضعیف، پراکنده و با قابلیت اجرایی پایین هستند.

رئیس مرکز تحقیقات مقاومت میکروبی و مدیریت مصرف آنتی‌بیوتیک‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: متأسفانه ما هر روز شاهد رنجی هستیم که بیماران پس از ابتلا به عفونت‌های ناشی از میکروارگانیسم‌های مقاوم در بیمارستان‌ها تحمل می‌کنند و متأسفانه برخی از آن‌ها را از دست می‌دهیم. خواهش و تأکید من این است که همه ما، به‌ویژه وزارت محترم بهداشت، سازمان نظام پزشکی، و رسانه‌ها دست به دست هم دهیم و این موضوع را جدی بگیریم. در حوزه پیشگیری وضعیت بسیار نامطلوبی داریم و هنوز اقدام اساسی انجام نداده‌ایم. 

به گزارش ایلنا صالحی در پایان اضافه کرد: مهم‌ترین نکته این است که باید مسئله مقاومت میکروبی در اولویت سیاست‌گذاران سلامت کشور قرار گیرد. تا زمانی که سیاست‌گذاران ما زمان و نیروی کافی برای بررسی، برنامه‌ریزی و اقدام مؤثر در این زمینه اختصاص ندهند تغییری حاصل نخواهد شد.