به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، مینو محرز در آستانه روز جهانی ایدز از چهار دهه تلاش برای آگاهی‌بخشی درباره HIV/AIDS، چالش‌های سنگین اجتماعی و پزشکی و ضرورت شکستن انگ این بیماری سخن گفت، مسیری که از اوایل دهه ۶۰ آغاز شد و امروز به درمان‌های مؤثر و زندگی عادی بیماران انجامیده است.

استاد بیماری‌های عفونی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به نخستین سخنرانی خود درباره HIV در سال ۱۳۶۳ در کنگره بیماری‌های عفونی گفت: آن زمان حتی کلمه ایدز برای مردم ناآشنا بود. سالن مملو از جمعیت شده بود تا بدانند این بیماری چیست. با مشاهده گسترش HIV در غرب، احساس کردم این موضوع به‌زودی به یک چالش جهانی و ملی تبدیل می‌شود و باید از همان ابتدا آگاهی‌بخشی در کشور آغاز شود.

وی افزود: در سال‌های ابتدایی نه تست تشخیصی وجود داشت و نه شناختی عمومی از بیماری. با توزیع کیت‌های تشخیصی توسط سازمان جهانی بهداشت، تمرکز بر گروه‌های پرخطر آغاز شد، دریافت‌کنندگان فرآورده‌های خونی مانند بیماران هموفیلی، مصرف‌کنندگان مواد تزریقی با سرنگ مشترک و افرادی که خون دریافت کرده بودند. متاسفانه در آن زمان درصد قابل توجهی از بیماران هموفیلی به دلیل واردات فاکتور ۸ آلوده، مبتلا شده بودند، پدیده‌ای که در بسیاری از کشورهای جهان نیز رخ داد.

محرز یادآور شد: روزهایی بود که هیچ مرکز درمانی حاضر به پذیرش بیماران نبود، با صحبت‌های فراوان توانستیم بیماران را در بخش عفونی بیمارستان امام بستری کنیم. درمانی وجود نداشت و اغلب جوانان زیر چشم ما به مرحله ایدز می‌رسیدند و از دنیا می‌رفتند، بیماران و حتی خانواده‌هایشان به صورت شدید از لحاظ اجتماعی طرد می شدند، تا جایی که گاه خانواده درجه‌یک نیز در مراسم سوگواری حضور نمی‌یافتند و در بسیاری از موارد فقط من برای تسلیت نزد پدر و مادرها می‌رفتم.

استاد بیماری‌های عفونی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: مواردی بود که حتی پس از مرگ هم بیماران با تبعیض مواجه بودند، مثل از شست‌وشوی پیکر تا ترس کارکنان غسالخانه، با پیگیری مستقیم از وزارت بهداشت و حضور در بهشت زهرا تلاش شد این نگاه اصلاح شود و حرمت انسانی بیماران حفظ شود.

وی با اشاره به نبود درمان و بروز اختلالات عصبی و روانی در مراحل پیشرفته بیماری گفت: خود من توسط یکی از بیماران با سلاح مورد تهدید جانی قرار گرفتم، این رخدادها نتیجه مستقیم ناامیدی، انگ اجتماعی و نبود حمایت است، بسیاری از مشکلات بیماران، فراتر از حوزه پزشکی و نیازمند مداخله اجتماعی و روانی بود.

محرز گفت: از سال ۱۹۹۶ میلادی و با ورود داروهای ضدویروسی ایران بلافاصله این درمان‌ها را برای بیماران فراهم و به‌صورت رایگان توزیع کرد، امروز نیز با وجود بیش از ۲۰۰ مرکز مشاوره بیماری‌های رفتاری در سراسر کشور بیماران پس از مشاوره، تست و تشخیص تحت درمان قرار می‌گیرند و می‌توانند زندگی عادی، ازدواج و حتی فرزندآوری ایمن داشته باشند، بیمارانِ کودک مبتلا از بدو تولد که امروز تحصیل‌کرده و شاغل‌اند، HIV دیگر پایان زندگی نیست اگر زود تشخیص داده شود.

وی پویش‌هایی مانند «من هم تست می‌دهم» و استفاده از اتوبوس‌های سیار تست را مؤثر دانست و افزود: غربالگری عمومی برای HIV کارآمد نیست و باید افرادِ دارای رفتار پرخطر داوطلبانه تست بدهند. تشخیص زودهنگام مساوی است با زندگی نرمال و پیشگیری از انتقال.

بنابر اعلام دانشگاه علوم پزشکی تهران وی در پایان تأکید کرد: آگاهی مستمر، نگرش مثبت و تغییر رفتار را در پی دارد. HIV از راه تماس عادی یا تنفس منتقل نمی‌شود، رعایت شیوه نامه های استاندارد برای همه بیماران کافی است. تنها با آموزش می‌توان از جوانان محافظت کرد و کرامت بیماران را حفظ کرد.