بر اساس برآوردهای آماری با توجه به تعداد فوتی ها، تخمین های ما خبر از  درگیری حدود بیست درصد کل جامعه میدهد اما چرا میزان بستری در کل در حال کاهش است؟!

به شخصه همچنان با توجه به دوره کمون کرونا منتظر موج بزرگ بعدی مراجعه بیماران کرونایی به مراکز درمانی هستم، اما گویا این اتفاق قرار نیست رخ دهد چرا که شیوه رفتار بیماری بنوعی آیینه رفتار جمعی ماست!
 

به نظر میرسد چند نکته مهم در ایجاد افت قابل ملاحظه در تعداد مراجعات بیمارستانی (‌البته بیماران بدحال و تعداد فوتی‌ها کاهش نیافته‌اند) برخی استان ها که در ابتدای شروع اپیدمی شرایط بحرانی داشتند‌، دخیل می باشد که برخی به شرح زیر است:

 

 برخی از استانهای کشور شروع زودتر و انفجاری داشتند بالاخص استانهای شمالی که علت عمده آن نیز ارتباطات زیاد آنان با شهر قم بود. نکته قابل تعمق در ابتدای اپیدمی این است که اکثر بیماران در شرایط پیشرفته بیماری مراجعه مینمودند چرا که اکثرا شرح حال علایم شبه سرماخوردگی و یا آنفلوانزایی را میدادند که بعد از گذشت یک هفته تا ده روز و عدم بهبودی، آنها را وادار‌ به مراجعه میکرد‌ و جالب اینجا بود که به دنبال پخش خبر شیوع کرونا بلافاصله این مراجعات افزایش ناگهانی یافت، چرا که تا آن زمان مردم از وجود این بیماری در کشور نا آگاه بودند! و جالبتر اینکه در اوایل بسیاری از بیماران و حتی پزشکان  کلینک‌ها نیز علایم را به سرماخوردگی و یا آنفلوانزا ربط میدادند!

 همچنین بازبینی شرح حال‌ها و پرونده برخی بیماران  که در ماه‌های دی و بهمن با علایم تنفسی ریوی مراجعه و بستری گشته بودند نیز نشان میدهد که شروع اپیدمی به احتمال بسیار زیاد از آن ماهها بوده و این نکته نیز فرصت خوبی برای بروز اتفجاری بیماری در اوایل اسفند بوجود ‌آورد.

‌بلافاصله در این استانها بسیج درمانی در مراکز اصلی درمانی شهرها پدید آمد و کادر درمانی  با دادن تلفات زیاد به مقابله با بیماری پرداخت ، مطمئنا برخی از پرسنلی که همزمان گرفتار بیماری میشدند نه به خاطر کار‌، بلکه به خاطر اپیدمی در سطح جامعه گرفتار شده بودند‌، در هر حال با اتکا به پروتکلهای اولیه که در آن داروی کلروکین و هیدروکسی کلروکین وجود داشت‌، درمان بیماران شروع شد.

‌بیماران بسیاری فوت نمودند که تماما سی تی اسکن‌های مطابق با تعریف بیماری داشتند‌ و صد البته نیز که یسیار بیشتر بهبود یافتند. پروتکلها تغییر یافت اما هیدروکسی کلروکین نه.

خوشبختانه این دارو که در این بیماری بسیار تاثیر گذار می‌نماید‌ به وفور در بازار ایران موجود بود و در دسترس و میتوان گفت که در تمام بیماران تجویز شد و efficacy خود را تقریبا به صورت کامل در بیماران نشان داد و این شاید اصلی‌ترین شانس ما بود.

 

 فضای مجازی بستر مناسبی برای انسجام کادرهای درمانی‌، تشکل‌های علمی‌، کاری و مردمی‌و ارتباط نزدیکتر و مستقیم مدیران با کادر و پرسنل بوجود آورد که در سرعت بخشیدن به سازمان دهی نیروها و یافتن راهکارهای تازه بسیار موثر بود  و به جد میتوان گفت که شبکه ارتباطی فوق‌العاده‌ای برای مقابله با کرونا بوجود آمد.

‌یکی دیگر از ره‌یافت‌های مهم فضای مجازی ایجاد گروه‌های درمانی بود که پزشکان مستقیما درمان بیماران را در منازل کنترل و هدایت می‌نمودند. و بدینسان بار مهمی از دوش مراکز درمانی برداشته شد.
 

با افزایش مراجعات و کسب تجربه پزشکان خط اول و ارتباط سایر پزشکان با آنان‌، به زودی بخش کثیری از بیماران حتی آنهایی‌که علایم شدیدی داشتند در منازل تحت درمان قرار گرفتند که این خود در کاهش بار مراجعات بسیار موثر بود.

 

شاید مهمترین نکته نباشد ولی موثرترین است. متاسفانه نا‌آگاهی مردم از وجود و حضور کرونا در کشور باعث شده بود که بیماران در متن جامعه با وجود علایم باقی بمانند‌، چرا که آن را یک سرما خوردگی یا آنفلوانزا میپنداشتند و در این مدت ناخودآگاه بسیاری دیگر را آلوده ساختند، اما با ایجاد آگاهی مردم بصورت خود‌جوش خود را قرنطینه و ارتباطاتشان را به حداقل رساندند. از طرف دیگر مبتلایان جدید دیگر منتظر بهبود خودبخود نمانده و نمیمانند و بلافاصله به پزشکان مراجعه میکنند که خود این نکته بر اساس تجربه ای که در این مدت کم‌، اما به تعداد زیاد، بدست آوردیم در افزایش راندمان و بازدهی ‌درمان تاثیر بسزایی دارد.

حال در این شرایط می‌بایست حداکثر تلاش را بکار بندیم.

 ‌ادامه فشار عقلای جامعه از هر طریق ممکن بر مراکز تصمیم‌گیری در جهت ایجاد‌ و ادامه قرنطینه (و یا هرچه که اسم جدیدش باشد)‌ و آگاه سازی عمومی در جهت تغییر رفتار بهداشتی عموم مردم بزرگترین ابزار مقابله با این بیماری است ‌تا دوباره با فوج بیماران بستری در راهروهای بیمارستان‌ها مواجه نشویم، چرا که پرسنل درمان بسیار خسته است.