مهدی قربانی - قریب به یک سال و نیم جدال نفس‌گیر با ویروس کرونا، هیچ صنفی را به اندازه کادر بهداشت و درمان در معرض ابتلا به این ویروس قرار نداده است. در این شرایط، نحوه برخورد با آنان و پروسه درمان پزشکان پس از درگیری با کرونا، قصه پرغصه دیگری است که انگیزه کار را از آنان می‌رباید.
به گفته معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت بهداشت، ستاد ملی مبارزه با کرونا و شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی اقداماتی را در راستای حمایت از کادر درمان مبتلا شده به ویروس کرونا، انجام داده است. سید کامل تقوی‌نژاد می‌گوید: «برای کسانی که در این مدت در مواجهه مستقیم با ویروس کرونا بودند، به ازای هر ماه فعالیت ۲ امتیاز برای استخدام‌های آتی انجام شده است. سقف این امتیازات ۲۰ امتیاز خواهد بود و تا ۱۰ ماه افرادی که فعالیت کردند، ۲۰ امتیاز را به خود اختصاص می‌دهند.»
وی ادامه می‌دهد: «بحث پرداخت کارانه پزشکان و پرستاران نیز انجام شده و اقدام مهم دیگر ما این بود که میزان مطالبات کارانه پرستاران و پزشکان را از ۲۴ ماه به زیر ۱۰ماه کاهش دادیم که هم از نظر تامین اعتبار و هم از نظر هماهنگی با سازمان‌های بیمه‌گر و تقویت وضعیت درآمدی بیمارستان‌ها این اتفاقات افتاد.» با این وجود اما این اقدامات کافی نیست.

وزیر بهداشت برچه اساس می‌گوید آزمایش کرونا رایگان است؟
یکی از پزشکان در گفت‌وگو با «پزشکان و قانون» سرگذشت ۲ نفر از همکاران پزشک خود را می‌گوید که هر دوی آنها دوز اول واکسن آسترازنکا را تزریق کرده، اما یکی درگیری ۵۰ درصد و دیگری درگیری ۷۰ درصد داشته‌اند. وی با بیان اینکه این درگیری‌ها را نمی‌توانیم به حساب عارضه‌های واکسن بگذاریم، از بستری نامناسب برای درمان کادر درمان می‌گوید و ادامه می‌دهد: «من از دیروز بالغ‌بر یک‌صد تماس گرفتم تا یک آزمایش اینترلوتین از همکارانم بگیرم. وزیر بهداشت بر چه اساسی می‌گوید که آزمایش کرونا رایگان است؟ همکاران من بستری شدند اما داروی رمدسیویر به آنها ندادند و گفتند اینهایی که داریم برای کسانی است که دفترچه ارتش دارند و شما باید از بیرون تهیه کنید. پزشک مملکت به خاطر ویزیت بیمار، کرونا گرفته است. از کجا دارو تهیه کنیم؟ ناصرخسرو که تقلبی است و چاره‌ای نیست جز اینکه از دلالان بخریم. چگونه است که در بیمارستان دارو دارید اما نمی‌توانید برای پزشکانی که به خط مبارزه با کرونا می‌فرستید، تامین کنید؟ چرا من پزشک نباید بتوانم برای دوستان پزشک خودم یک رمدیسیویر تهیه کنم؟»
این پزشک تصریح می‌کند: «برای آزمایش اینترلوتین به هر جا که زنگ می‌زدم، می‌گفتند به خاطر تحریم‌ها کیت نداریم. بعضی جاها هم می‌گفتند که دستگاه گران است و هفته‌ای یک بار آن را روشن می‌کنیم. در نهایت یک آزمایشگاه در قلهک پیدا کردم. ما که پزشک هستیم و این همه آشنا داریم، این اوضاع ماست. آنهایی که کسی را ندارند، چه بلایی سرشان می‌آید؟ تا بخواهند دارو به خودشان برسانند، از بین رفته‌اند. در نهایت اینترلوتین را پیدا کردیم و خواستیم دوستان پزشک را از بخش کرونای چمران به آزمایشگاه قلهک ببریم. اما تاکسی بیمارستان این جابه‌جایی را نمی‌پذیرد. حتی حاضر شدم که هزینه‌ جابه‌جایی را از جیب خودم پرداخت کنم اما هیچ کس حاضر به همکاری نمی‌شد.»

امکانات برای جابه‌جایی پزشکان مبتلا به کرونا نداریم
وی خاطرنشان می‌کند: «آیا نباید امکاناتی برای جابه‌جایی ۲ پزشک بستری وجود داشته باشد؟ وقتی به تاکسی تلفنی زنگ می‌زنیم و می‌گوییم از بخش کرونا هستیم، می‌ترسند و نمی‌آیند. در صورتی که وقتی به بانک مراجعه می‌کنی و می‌بینی ارباب رجوع، ماسک خود را تا زیر بینی پایین کشیده، این حالت هیچ فرقی با ماسک نزدن ندارد. وقتی فرد ناقل ماسک نداشته باشد، افراد دیگر به احتمال ۷۰ درصد مبتلا می‌شوند در حالی که مردم فکر می‌کنند اگر خودشان ماسک بزنند، ایمن می‌شوند. اگر این طور است چرا پزشک و پرستاری که ۳ ماسک می‌زنند، می‌میرند؟»
این پزشک ادامه می‌دهد: «برای جابه‌جایی این ۲ پزشک همکار، با حدود ۲۵ آژانس تماس گرفتم که در نهایت یکی از آنها قبول کرد که با ۲ برابر دستمزد این کار را انجام دهد. در حالی برای یک آزمایش اینترلوتین این همه سختی‌ کشیدیم که این آزمایش در دوبی، ترکیه و افغانستان به سرعت انجام می‌گیرد. وقتی وزیر بهداشت می‌گوید درمان کرونا رایگان است، چرا بیمارستان‌های دولتی می‌گویند چون دفترچه ارتش ندارید، خودتان دارو بخرید. حداقل اگر بگویند فلان داروخانه این دارو را دارد، خیلی خوب است اما متاسفانه ما را به ناصرخسرو ارجاع می‌دهند. متاسفانه سیستم درمان ما مریض است، اگرنه چرا باید پزشکان برای یک رمدیسیویر که در ترکیه مثل نقل و نبات ریخته است، این همه استرس بکشند؟»
وی ضمن انتقاد از تاخیر طولانی در فرایند واکسیناسیون کادر درمان، با یادآوری اینکه هر دوی این همکاران واکسن آسترازنکا تزریق کرده بودند، می‌گوید: «البته در تمام دنیا تزریق دوز اول واکسن فقط ۶۰ درصد ایمنی می‌دهد و ایمنی کامل، ۲ هفته بعد از دوز دوم ایجاد می‌شود. با این حال باز هم ممکن است که فرد مبتلا به نوع خفیف کرونا شود، کمااینکه در هیچ منبعی علمی ذکر نشده که فرد هرگز مبتلا نخواهد شد. با این حال صحبت بر سر این است که خیلی دیر به کادر درمان واکسن زدند.»
وی می‌افزاید: «من دوز دوم را حدود ۴ روز پیش تزریق کردم. در دوز اول هیچ علامتی نداشتم و بعد از دوز دوم، فقط چند روز احساس خستگی می‌کردم و هیچ علامت دیگری نداشتم.»

ابتدا قبول نکردند به من واکسن بزنند
یک پزشک دیگر در گفت‌وگو با «پزشکان و قانون» می‌گوید: «اوایل فروردین قرار بود شبکه بهداشت شهرستان واکسیناسیون کادر درمان را انجام دهد،‌ بنده نیز به همراه چند نفر از همکاران پزشک مراجعه کردیم و توضیح دادیم که چند پزشک در معرض خطر از بخش خصوصی هستیم و خواهش کردیم که نام ما را هم در لیست تزریق قرار دهند، اما متاسفانه قبول نکردند. در نهایت اواخر فروردین نوبت به ما رسید و همسر من که او هم پزشک است، واکسن زد. اما ۳ روز بعد علامت‌های بیماری در هر دوی ما پدیدار شد و به همین دلیل من نتوانستم واکسن بزنم.»
وی می‌افزاید: «اوایل اردیبهشت کمی سرفه داشتم و بعد از انجام سیتی، ‌متوجه شدم که ریه درگیر است. همسرم نیز ۴ روز بعد از تزریق واکسن اسپوتنیک دچار کرونا شدند. در حالی که همه موارد بهداشتی را رعایت و از گان، ماسک و شیلد استفاده می‌کردیم. در ادامه خودم به مدت ۲ روز در بیمارستان بستری شدم. مادرم نیز کرونا گرفت و حدود ۴۰ درصد از ریه او درگیر شده بود و با اینکه داروی رمدیسیور هم استفاده کرد، اما روز بعد از بستری فوت کرد.»

نه کسی به ما زنگ زد و نه حال ما را پرسید
این پزشک در خصوص کیفیت حمایت از کادر درمان بعد از ابتلا به کرونا تصریح می‌کند: «شبکه مرکز بهداشت فقط با ما که تست پی‌سی‌آر انجام داده بودیم، تماس گرفت و آدرس خانه را پرسید و تمام شد و رفت. دیگر نه کسی به ما زنگ زد و نه کسی حالی از ما پرسید و گفت کجا هستید و چه مشکل و علامتی دارید. ما ۲ نفری در خانه بودیم و برای خودمان سرم وصل می‌کردیم. هیچ کس پیگیر ما نشد که ببیند حالمان چطور است و از چه دارویی استفاده می‌کنیم. داروی رمدیسیور را هم با هزار زحمت و پارتی‌بازی با قیمت ۷۰۰ هزار تومان به دست آوردیم.» 
وی با تاکیدبر اینکه مشخص نشد بیماری ما از عوارض واکسن همسرم بوده یا خیر، می‌گوید:‌ «۵ روز بعد از تزریق واکسن همسرم، هر دو دچار علامت شدیم و مشخص نشد که از عوارض واکسن بود یا خیر. چون خیلی رعایت می‌کردیم و حتی ۵ روز قبل از تزریق واکسن، مطب را تعطیل کرده بودیم که واکسن بزنیم.»
در پایان به نظر می‌رسد که حداقل اقدامات حمایتی بعد از ابتلای کادر درمان به ویروس کرونا ضروری است. کمااینکه از دست رفتن انگیزه پزشکان که در خط مقدم مبارزه با ویروس کرونا فعالیت می‌کنند، به معنای باختن این نبرد فرسایشی و سنگین است.