به گزارش پایگاه خبری پزشکان و قانون (پالنا)، سعید صفری با اشاره به تجربه موفق مراقبت از بیماران کرونایی در منزل، از شرایط نگهدای از بیماران در منزل و مزایای این کار که از فروردین امسال در حال انجام است گفت و با اشاره به اینکه بیماران کووید۱۹ با علائم متفاوت از بیماران بی علامت تا سطوح خفیف، متوسط و شدید درگیر این بیماری می شوند اظهار کرد: از بین بیماران علامت دار حدود ۸۰ درصد بیماران علائم خفیف و ۱۵ درصد علائم متوسط تا شدید دارند، درحالی که نزدیک به ۵ درصد بیماران علائم خیلی شدید و منجر به مرگ و میر دارند.

معاون پژوهشی مرکز تحقیقات جراحی مغز و اعصاب عملکردی دانشگاه شهید بهشتی ادامه داد: بسته به نوع علائم و سطح درگیری و ناتوانی که بیماری برای فرد ایجاد کرده، مراقبت ها نیز متفاوت می شود، در اوایل اپیدمی کرونا، سرفه و علائم تنفسی شایع تر بود، اما در بهار و تابستان به سمت علائمی مثل خستگی، کوفتگی، بدن درد، علائم گوارشی و سایر علایم غیراختصاصی پیش رفت. تب و از دست دادن حس بویایی و چشایی نیز که از ابتدا تاکنون جزو علائم بیماری است.

وی درخصوص مراقبت از بیماران مبتلا به کووید۱۹ افزود: اگر بیماری در سطح خفیف باشد یعنی بیمار با تب یک روزه و حتی چند ساعته و شروع بدن درد مراجعه کند، بعد از انجام تست پی سی آر و محرز شدن کرونا، مراقبت ها را شروع می کنیم که اصلی ترین مراقبت ها، قرنطینه و استراحت کامل در منزل است، در روزهای اول همه بیماران شاید علائم خفیف داشته باشند، درحالی که در برخی افراد کم کم علائم تشدید شده و به سمت متوسط و گاهی شدید می رود، بنابراین در روزهای اول مراقبت در منزل، استراحت، مصرف مسکن هایی برای کاهش درد و مصرف مایعات می تواند درمان حمایتی خوبی برای بیمار باشد.

صفری گفت: در این مرحله برای بیماران داروهایی مثل کلروکین و آزیترومایسین که قبلا جزو پروتکل درمان هم بود چندان ضروری نیست، درمان ضد درد برای این بیماران در کنار تقویت سیستم ایمنی و تامین ویتامین های مورد نیاز انجام می شود. البته در برخی مواقع که حالت تهوع و بی اشتهایی ایجاد می شود و بیمار به طور کلی تحمل غذایی ندارد، به تدریج دچار ضعف جسمانی پیشرونده می شود که باید با سرم تراپی و تامین مواد غذایی پرکالری و پر پروتئین برطرف شود، بعد از روزهای پنجم و ششم که بیماری به اوج خود می رسد، گاهی علائم بیمار از حالت خفیف درآمده و به سمت متوسط می رود، در این شرایط بیمار دچار درگیری های خفیف ریوی و سرفه، تشدید علائم ریوی و گوارشی و حتی در مواقع نادر مشکلات عصبی می شود.

معاون پژوهشی مرکز تحقیقات جراحی مغز و اعصاب عملکردی دانشگاه شهید بهشتی تصریح کرد:  وقتی تب و بدن درد بیمار ادامه دار و کم شود و عکس سی تی اسکن درگیری ریه را نشان دهد، مساله جدی تر و درمان های آنتی بیوتیک تکمیلی شروع می شود، اگر بیمار در گروه پرخطر قرار داشته باشد مثل افراد در سنین بالا، بیماران خاص، زنان باردار و افراد چاق باید بیشتر مراقب باشیم و بیمار در بیمارستان بستری شود.

وی در خصوص علائم نشان دهنده افزایش درگیری بیمار نیز افزود: درصدی از بیماران در روزهای هشتم تا دهم بیماری از حالت متوسط به حالت تشدید یافته می روند که علائم آشکار از درگیری ریوی، تنگی نفس، افت اکسیژن، تب ادامه یافته و بدن درد خیلی شدید دارند. پس، تکمیل دوره قرنطینه و استراحت در کل دوره درمان یکی از مسایل بسیار مهم است که باید به همراه آن پایش علایم حیاتی نیز صورت گیرد، درگیری ریوی در بیماران کووید۱۹ باید خود را به نحوی نشان دهد، اگر بیمار در منزل وسیله ای برای ارزیابی میزان اشباع اکسیژن خون دارد که درحال حاضر به صورت دستگاه کوچکی انگشتی در بازار وجود دارد، باید سطح اکسیژن خون بالای ۹۲ درصد داشته باشد و اگر از این میزان کمتر باشد باید وضعیت ریه فرد بررسی شود.

صفری ادامه داد: بهتر و یا بدتر شدن حال بیمار کاملا مشخص است، حال عمومی بیمار را باید در چندین روز بررسی کرد تا شاهد باشیم سیر بیماری به سمت بهبودی می رود و یا هر روز بدتر می شود. درصورتی که بیمار احساس تنگی نفس و ضعف پیشرونده می کند و افت میزان اکسیژن خون بروز پیدا کند نشانه بدتر شدن وضعیت بیماری است و باید تحت نظر کامل، چه به صورت بستری در بیمارستان، چه به صورت مراقبت ویژه به همراه تجهیزات و پرسنل ویژه در منزل باشد و در شرایط بحرانی به بخش آی سی یو منتقل شود.

معاون پژوهشی مرکز تحقیقات جراحی مغز و اعصاب عملکردی دانشگاه شهید بهشتی گفت: آی سی یو بیمارستان یک بخش ویژه با پرستاران و پزشکان ویژه است، در این بخش اکسیژن درمانی انجام می شود که به ترتیب شامل استفاده از یک ماسک اکسیژن ساده و بعد ونتیلاسیون غیرتهاجمی و در نهایت اکسیژن رسانی تهاجمی به صورت لوله گذاری داخل نای بیمار و وصل کردن به دستگاه است، در چند ماه اخیر میزان مرگ و میر این بیماران در کشورمان کاهش یافته و کنترل بیماری در بخش های آی سی یو بیشتر شده، اگرچه به خاطر شیوع بالای ابتلا به ویروس کرونا در جامعه، میزان مرگ و میر متاسفانه همچنان بالا است.

وی تصریح کرد: همه مراقبت ها از سطوح خفیف تا متوسط و شدید بیماری، هم در میزان کنترل بیماری و هم بازگشت بیمار به سلامتی و فعالیت طبیعی نقش بسزایی دارند، در نخستین مرحله درگیری با بیماری اگر بیمار قبول کند که کرونا گرفته باید استراحت اولویت اصلی او باشد، این کار تا ضمن اینکه از انتشار ویروس جلوگیری می کند، مهمترین درمان در بیمارانی است که علائم خفیف دارند، در چند روز اول ابتلا به کرونا فرد باید قرنطینه و استراحت در منزل و درمان های بسیار ساده را دنبال کند تا به مرور بهبود یابد، بیمارانی داشته ایم که در همین مرحله بیماری را جدی نگرفته اند و به فعالیت خود ادامه داده اند، اما بعد از چند روز علائم تشدید شده و سی تی اسکن، درگیری شدید ریه را نشان داده است.

صفری توصیه های درمانی به موقع و همکاری بیماران را در بهبود سلامتی مبتلایان به کووید۱۹ بسیار موثر دانست و افزود: به همین دلیل می بینیم بسیاری از بیماران در فازهای خفیف با عمل به توصیه ها و استراحت در منزل بهبود پیدا کرده اند، در فاز متوسط بیماری کووید۱۹ تشخیص درست از سوی پزشک از این جهت که چه درمانی برای بیمار انجام شود، چه زمانی بستری، و چه زمانی مراقبت های پرستاری شروع شود، همه به قدرت تشخیص پزشک بستگی دارد، اگر درمان درست و به موقع انتخاب شود یقینا پاسخ درستی دریافت می کنند و بیمار بهبود می یابد، ولی اگر بیمار درمان را پیگیری نکند ممکن است به فاز شدید برسد که در این صورت نیاز به بستری در بیمارستان و نهایتا در بخش آی سی یو دارد، در عین حال اگر درگیری ریوی تشدید شده و بیمار افت شدید اکسیژن پیدا کند میزان مرگ و میر افزایش خواهد یافت.

معاون پژوهشی مرکز تحقیقات جراحی مغز و اعصاب عملکردی دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به ثابت شدن تاثیر داروهایی مثل فاویپراویر و رمدیسیویر توضیح داد: اگر این داروها در زمان مناسب برای بیمار تامین شود، شاید بتوانیم احتمال رسیدن بیمار به مرحله لوله گذاری در نای کاهش دهیم و امیدواری بیشتری برای درمان بیماری ایجاد کنیم.

وی درباره پلاسما درمانی و داروی فاویپیراویر گفت: برخی درمان ها هستند که اگر در مراحل درست و به موقع انجام شوند اثرگذاری خیلی بهتری دارند، اما اینکه در مراحل آخر و شدید بیماری، امید خیلی بالایی از اثربخشی همه این داروها داشته باشیم شاید چندان منطقی نباشد، هم اکنون روال منطقی و خوبی در درمان بیماران در کشور داریم و تشخیص ها بیشتر و مرگ و میرها در آی سی یو کمتر شده است، در اسفند ماه به جهت کمبود در کیت های آزمایشگاهی، میزان تشخیص کمتر و به جهت شناخت جهانی کمتر از این بیماری و تجربه کمتر در نحوه درمان، نسبت به اکنون مرگ و میر بالاتری داشتیم اما الان موارد تشخیصی بسیار بالا و سیستم بهداشت و درمان با رویکرد بهتر و نتیجه بخش تری در حال فعالیت و خدمت رسانی است، باید جلوی شیوع ویروس کرونا در جامعه را بگیریم، وقتی شیوع بالا رفت افراد زیادی درگیر فازهای خفیف، متوسط و شدید می شوند و همین موضوع بار تشخیص و درمان بیماری را برای سیستم بهداشت و درمان زیاد می کند.

صفری گفت: بسیاری از افراد علائم خفیف کرونا دارند و فکر می کنند با یک جوشانده و داروی گیاهی بهبود پیدا می کنند، تاثیر این داروها و داروهای گیاهی ثابت شده نیست و باید اثربخشی آنها تحت بررسی های پژوهشی قرار بگیرند، باید افزود که اغلب بیماران با درگیری خفیف، خود به خود خوب شده و از این مرحله گذر می کنند و این موضوع نه به خاطر داروهای گیاهی و نه هر درمان غیرمنطقی و گاهی نادرستی است که این روزها به ویژه در فضای مجازی شیادانه مطرح می شود.

معاون پژوهشی مرکز تحقیقات جراحی مغز و اعصاب عملکردی دانشگاه شهید بهشتی تعداد مواجهه فرد و حجم ویروسی که هر روز با آن سر و کار دارد را نیز در فازهای شدید بیماری موثر دانست و افزود: فردی که در بیمارستان عضو کادر پرستاری است وضعیت بدتری نسبت به کسی دارد که چند دقیقه کنار یک فرد ناقل قرار می گیرد. بنابراین اگر در محیطی مثل اداره همه افراد ماسک بزنند، فاصله ایمن را رعایت کنند و تهویه هوا انجام شود می توان امیدوار بود که ویروس منتقل نمی شود، ولی در فضای بسته ای که رفت و آمد زیاد است، افراد در کنار هم قرار می گیرند و فاصله ایمن و دستورالعمل های بهداشتی را رعایت نمی کنند و یا فقط برخی رعایت می کنند، ریسک ابتلا بالا می رود.

وی با اشاره به ویژگی های بخش آی سی یو گفت: بخش مراقبت های ویژه همانطور که از اسمش پیداست یکی از بخش های حساس بیمارستان است که پرسنل متبحر و با تجربه به صورت شبانه روزی و لحظه به لحظه از بیماران مراقبت می کنند، درحالی که در بخش های عادی این خدمات بسیار محدودتر به بیماران ارائه می شود.

صفری ادامه داد: هم اکنون باتوجه به شیوع بالای کرونا، ضریب اشغال تخت های آی سی یو بسیار بالا است و در مراکز دولتی محدودیت بسیار زیادی برای پذیرش بیماران جدید وجود دارد، این موضوع باعث می شود یکسری بیماران که نیاز به مراقبت های ویژه دارند به خاطر پر بودن بخش آی سی یو مجبور شوند در بخش های عادی تحت درمان قرار بگیرند، در شرایطی که هر روز تعداد بیماران نیازمند به تخت آی سی یو به دلیل شیوع ویروس کرونا بیشتر می شود، فرصت برای ایجاد تخت های جدید محدود است، در این شرایط به ویزیت های مراقبت های ویژه در منزل نیاز داریم تا بتوانیم با کاستن از مراجعات به بیمارستان، از تخت های موجود به بهترین نحو بهره ببریم، راه اندازی هر تخت آی سی یو نیازمند بودجه بسیار بالایی است که علاوه بر تخت های ویژه بیمارستانی و تجهیزات پیشرفته؛ نیاز به استخدام و به کارگیری پرسنل و پرستاران ویژه هم به اهمیت این موضوع می افزاید.

معاون پژوهشی مرکز تحقیقات جراحی مغز و اعصاب عملکردی دانشگاه شهید بهشتی درخصوص مزایای توسعه مراقبت از بیماران در منزل اظهار کرد: این روش برای بیمار هزینه بسیار پایین تری دارد، یعنی به غیر از هزینه های هتلینگ و بستری در بیمارستان می تواند سایر هزینه ها "مانند هزینه رفت و آمد، اقامت و مرخصی از محل کار اعضای خانواده که کمتر به آن پرداخته می شود" را نیز کاهش دهد، مراقبت دائم بیمار توسط کادر درمان در محیط زندگی فرد، استرس بیمار را کاسته و روند درمان با آرامش بیشتری طی می شود.

وی با اشاره به انعطاف پذیری روش مراقبت از بیماران در منزل به جای بیمارستان گفت: در این شرایط مراوده کامل بین پزشک و مراقب بیمار برقرار و وضعیت بیمار به صورت مستمر رصد می شود. در ضمن مراقبت از بیمار و درمان بیماری در منزل باعث پیشگیری از عفونت های بیمارستانی خواهد شد.

صفری با اشاره به تجربه های موفقی که از ابتدای فروردین امسال تاکنون در زمینه مراقبت از بیماران در منزل به دست آمده گفت: هم اکنون بیمارانی در منزل و بدون مراجعه به بیمارستان مراحل درمان را طی می کنند، درحالی که همه بیماران از این شرایط رضایت داشته اند، به خصوص بیمارانی که ترجیح می دهند در بیمارستان بستری نشوند و اضطراب و نگرانی زیادی از این بابت دارند.

معاون پژوهشی مرکز تحقیقات جراحی مغز و اعصاب عملکردی دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به راه اندازی تیمی به عنوان مراقبت های در منزل، گفت: بیمارانی داریم که در منزل بستری و توسط یک تیم منسجم تحت مراقبت بوده و با ایجاد شرایط لازم مثل یک آی سی یو از بیمار در منزل مراقبت می کنند، به غیر از بیماران کووید۱۹ که پرسنل جداگانه ای برای مراقبت از آنها نیاز است، چندین نوع بیماران دیگر نیز می توانند از خدمات مراقبت در منزل استفاده کنند، افزود: بیمارانی که دچار سکته شده اند، بیماران بعد از عمل جراحی، افرادی که دچار کاهش سطح هوشیاری، آلزایمر و مشکلات تنفسی هستند "که لزوما عفونی نیست" و یا بیماران دیگری که نگران هستند و در این شرایط نمی خواهند در بیمارستان باشد، می توان با فراهم کردن امکانات و شرایط لازم در منزل بستری شوند.

به گزارش ایسنا وی در پایان در مورد مراقبت از بیماران کرونایی در منزل گفت، درصورتی که بیمار کووید۱۹ به منزل برده شود باید تعداد افراد خانواده به حداقل برسد و ترجیحا فقط یک نفر در منزل بماند، تهویه هوای منزل به صورت مرتب انجام شود، استفاده از ماسک برای دو طرف واجب است و توصیه های بهداشتی هم باید با دقت انجام شود، حتی از سرویس بهداشتی جداگانه ای استفاده و احتیاط های لازم رعایت شود، ناگزیر هستیم به سمت مراقبت از بیماران در منزل حرکت کنیم، مهمترین مساله این است که تخت آی سی یو نداریم و باید از الان به فکر فصل پاییز و زمستان باشیم. از طرف دیگر مراقبت در منزل باعث کاهش هزینه ها، جلوگیری از عفونت بیمارستانی و کاهش تردد بیمار و همراهان بیمار به بیمارستان ها می‌شود.