ا۰۰مروز  به نقطه ای از روند پاندمی کووید ۱۹ رسیده ایم که میتوان دور دست ماجرا را دید ، ماجرای غم انگیز به نقطه پایان خود نزدیک است ،درست مانند یک سرطان که بعد از جراحی شیمی درمانی نیز شده و اثری از آن باقی نمانده و یا مانند یک سیل سهمگین که آبهایش در حال خشک شدن است.
  با در نظر گرفتن تعداد مرگ و میر های رسمی و استنتاج از برخی سخنان کلیدی مدیران ارشد بهداشتی و درمانی  کشور  و بررسی اصول اپیدمیولوژی و با توجه به تسریع واکسیناسیون، هر چند بسیار بسیار دیر، ما با دستیابی به نقطه مهم ایمنی گله ای فاصله چندانی نداریم که متاسفانه با تحقق یافتن پیش بینی ما در سوم اسفند ۹۸ همراه خواهد بود.
 این تاسف از آن جهت است که علیرغم تلاش شبانه روزی کادر درمان و برخی از مدیران دلسوز ، سکان داران مبارزه با کرونا به دلایل گوناگون بسیار بد عمل نموده و در تاریخ وزارت بهداشت و درمان کشور و دولت ایران برگی سیاه از خود بجای گذاشتند.
  اما دلایل نزدیکی به نقطه پایان چیست؟
در مباحث اپیدمیولوژی عموما ایمنی گله ای در پاندمی های ویرال زمانی حاصل میشود که ۶۰ نا ۷۰ درصد جمعیت جامعه به ویروس مبتلا شوند، از طرفی در بررسی های قبلی در مورد کرونا مشخص شده که قریب به دو درصد مبتلایان بر اثر بیماری فوت می نمایند که صدالبته این عددی کلیست و در تقسیم بندی های  سنی خود را متفاوت نشان میدهد،
 از سوی دیگر هم معاونت کل وزارت بهداشت و هم مدیران دیگر بخش‌های مختلف وزارت اذعان کردند که تمام آمارهای اعلام شده توسط وزارت خانه متبوعشان را باید در دو، سه یا چهار ضرب نمود تا برآورد حقیقی را بدست آورد!  (که البته با بررسی های میدانی و منطقه ای اعداد بزرگتر برای ما از قبل ثابت شده بود !)
با خوشبینانه ترین نگاه به آمار ، امروز نهم مرداد ۱۴۰۰، ما بیشتر از نیمی از مسیر مورد نظر برای رسیدن به ایمنی گله ای را پیموده ایم که اگر برنامه واکسیناسیون با شدتی که مسئولان در صحبتهای اخیر خود وعده داده اند انجام شود،  باقی مسیر بسرعت در کمتر از چند ماه طی خواهد شد.در غیر اینصورت تا یکسال دیگر شرایط بمنوال قبل و حتی بدتر خواهد بود!

  اما تمام مقدمه چینی ها برای این بود که به چند نکته اساسی اشاره نمایم تا مدیران ارشد مملکتی به آنها توجه نمایند ، چرا که هر یک روز تاخیر در رسیدن به ایمنی گله ای برای ایران تریلیاردها زیان مالی و هزارن جان عزیز از دست رفته  بدنبال خواهد داشت.
نکته اول:
مهمترین دلیل تاخیر ما در رسیدن به ایمنی گله ای اجرای ناقص پروتکلها و قرنطینه ها بود، بطوریکه اگر این پروتکلها و قرنطینه ها اجرا نمیشد ما بسیار زودتر به ایمنی کامل میرسیدیم که حتی شاید میزان مرگ و میر نیز از تعداد فعلی کمتر میبود اما فشار وحشتناکی به سیستم درمان وارد می آمد که شاید منجر به گسیختگی شدید سیستم میشد.
قرنطینه های بسیار ناقص و اجرای ناقص پروتکلهای ناقص! فقط منجر به کاهش سرعت همه گیری شد که این داستان متاسفانه در اغلب کشورهای جهان نیز تکرار شد و سرانجامش پدید آمدن ورژنهای وحشی تر کوید ۱۹ بود.
بارها گفتیم که هماهنگی جهانی با ایجاد یک قرنطینه سفت و سخت یک ماهه در سرتاسر جهان به راحتی این ویروس را از بین میبرد که خوب انجام نشد و ذکر دلایلش را به نوشتاری دیگر موکول میکنیم.

نکته دوم:
واکسیناسیون بنوعی جایگزین ایمنی گله ایست. لذا جهت رسیدن زودتر به ایمنی کامل باید اولویت ها را کمی تغییر داد
۱- افراد در معرض خطر شغلی باید زودتر واکسینه شوند
۲-  افرادی که کرونا نگرفته اند  قبل از دیگران واکسینه شوند
۳- در دو مورد بالا الویت بندی سنی اجرا شود.
۴- واکسیناسیون همگانی اجباری شود

نکته سوم:
نظارت بر واکسیناسیون و اجرای دقیق آن براساس اولویتها نه تنها از لحاط علمی ضروریست بلکه از لحاظ شان ملی و آبروی اجتماعی کشور و مردم ایران بسیار مهم است. دیدیم که بسیاری خارج از اولویت و تنها بر اساس روابط و باند بازی، خارج از نوبت و با سو استفاده از سهمیه الویت‌دارها واکسینه شدند که این داستان علاوه بر تبلیغ سوء برای کشورمان موجب بالا ماندن تلفات در الویت دارها شد.

نکته چهارم:
 تا زمان تکمیل واکسیناسیون نوجوانان، دانشجویان ، معلمین ، کادر آموزش و پرورش و اساتید دانشگاهها نباید مدارس و دانشگاهها بازگشایی شوند چرا که قطعا با بازگشایی عجولانه آنها فاجعه دیگری اتفاق خواهد افتاد.
این هشدار بسیار جدیست بخصوص اینکه زمزمه هایی مبنی بر باز گشایی قبل از تکمیل واکسیناسیون بگوش میرسد.

نکته پنجم:
بهتر است نیروی انتطامی به جای جریمه‌های شبانه خودروها افراد فاقد ماسک را در اماکن عمومی جریمه نماید ،
عملا این روش از جریمه خودروها بسیار موثرتر است!
همچنین بهتر است از برگزاری جشنها و گردهمایی‌ها ، بخصوص در پیک‌ها جلوگیری شود و برگزاری هر نوع مراسمی را به داشتن کارت واکسن از سوی همه مدعوین منوط کنند.

نکته ششم:
واکسنهای داخلی با توجه به ورژنهای جدید کرونا برای حفظ ایمنی گله ای و تجدید واکسیناسیون های دوره ای، ضروری و مفید خواهد بود، بخصوص اینکه تجربه تاخیر در واکسیناسیون (به هر علتی که صد البته باید پیگیری و بررسی شود) موجب مرگ هزاران نفر شد.
 بی شک میبایست در این پروسه به روز رسانی واکسنهای تولید داخل فراموش نشود تا تاثیر خود را حفظ نمایند.
پس باید راه رفته در تولید واکسن را ادامه داد و صنعت واکسن سازی را به روز نمود
 شخصا از داشتن توانایی تولید واکسن (البته بصورت حقیقی) در داخل کشورمان بسیار خرسندم ولی باید این توانایی پشتیبانی گردد و بروزرسانی شود تا در سالهای بعد از اپیدمی های تکراری جلوگیری شود.

نکته هفتم:
کشور از لحاظ اقتصادی در آستانه یک سقوط واقعیست که پاندمی کرونا سرعت آنرا شتاب داده ، لذا کارشناسان اقتصادی  باید با برآورد هزینه ها و پیش بینی دقیق هزینه ها در شرایط گوناگون بهترین روش را در پیش روی دولت قرار دهند تا هم از رانت خواری برخی جلوگیری شود و هم جلوی سقوط اقتصادی کشور بر اثر کرونا گرفته شود.
  بفرض قرنطینه کامل کشور بمدت سه هفته تا یک ماه  در ابتدای شروع پاندمی و بستن محکم دروازه های  ورودی کشور، هزینه بسیار کمتری از اینهمه مدت درمان بیماران کرونایی، قرنطینه های نصفه نیمه و تکراری و در نهایت مرگ بسیاری داشت که متاسفانه دولتمردان گوششان بدهکار توصیه های متعدد دلسوزان کشور نبود!!

نکته هشتم:
دولت میبایست تیمی از پزشکان، روانشناسان ، اساتید دانشگاهها، اقتصاددانان و سیاستمداران تشکیل دهد تا با بررسی دقیق عواقب این پاندمی و سو اثرات آن در زمینه های گوناگون راهکارهایی برای برون رفت از این گرفتاریها ارایه دهند و بر انجام آنها نیز نظارت نمایند.

نکته نهم:
  قرنطینه های  کوتاه مدت دو تا سه هفته ای در پیکها تنها نقش مسکن داشته و تنها سبب کمتر شدن فشار بر سیستم درمانی میشود و هیچ اثری در قطع پاندمی کرونا ندارد،  لذا باید قرنطینه یکبار و نامحدود و همراه با واکسیناسیون همگانی باشد تا موثر گردد و تنها روش جایگزین آن آزاد کردن جامعه و عدم واوسیناسیون است تا ایمنی گله ای بوجود آید که البته مرگ بسیاری را در پی خواهد داشت.
 
  در پایان مجددا یاد آور میشوم تامین واکسن بصورت ضربتی برای واکسیناسیون کامل مردم بجهت اتمام پاندمی دو ساله در کشور و تولید واکسنهای مناسب برای واکسیناسیون دوره ای برای پیشگیری از بروز مجدد اپیدمیهای بعدی مهمترین و در عین حال مقرون به صرفه ترین روش مقابله با کرونا میباشد

لینک یادداشت سوم تیر ۹۸ با عنوان "وضعیت بی‌اندازه خطرناک است"