پزشکان و قانون: «متاسفانه مهاجرت سه هزار پزشک از ایران، نمایشی از وضعیت نگرشی پزشکان جوان به این حرفه است.» این را دبیر علمی جامعه جراحان ایران به «پزشکان و قانون» می‌گوید. «دکتر سیاوش صحت» تصریح می‌کند: «پزشکان جوان ما می‌روند، چون امیدی ندارند. البته از نظر من اشتباه می‌کنند و آنها هستند که باید ایران را بسازند اما چون امیدی ندارند، می روند. متاسفانه ما نتوانستیم پزشکان جوان را متقاعد کنیم که این مملکت را پدران شما ساختند و برای شما هم اگر سخت است، باید بمانید و آن را درست کنید.» به بهانه آغاز چهل و چهارمین کنگره جامعه جراحان ایران، دقایقی را با دکتر سیاوش صحت، دبیر علمی جامعه جراحان ایران به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید:

پزشکان و قانون: «به نظر من نامشحص بودن وضع کلی اقتصاد پزشکی در مملکت یکی از بزرگترین مشکلات پزشکی کشور است.» این را رئیس جامعه جراحان ایران به «پزشکان و قانون» می‌گوید. «دکتر ایرج فاضل» تصریح می‌کند: «یک اتفاقی که برعکس تمام حرفه‌های دیگر افتاده، این است که اقتصاد پزشکی در اختیار مصرف کنندگان خدمات پزشکی قرار گرفته و این مساله مشکلات زیادی را ایجاد کرده و خواهد کرد و درنهایت به فقیر شدن جامعه پزشکی منتهی می‌شود.» وی می‌افزاید: «من آینده پزشکی را از این نظر به هیچ وجه خوب نمی‌بینم.» در حاشیه چهل و چهارمین کنگره جامعه جراحان ایران، دقایقی را میهمان دکتر ایرج فاضل رئیس جامعه جراحان ایران بودیم که ماحصل آن را در ادامه می‌خوانید:

مدیرعامل بنیاد بیماری‌های نادر و صعب‌العلاج گفت: در حال حاضر ۴۰۲ نوع بیماری نادر و صعب‎العلاج در کشور شناسایی شده است، افرادی که همه در سامانه جامع افراد مبتلا ثبت شده‎اند و به تعداد حدود ۶ هزار و ۵۰۰ بیمار می‎رسند.

رئیس اداره کل امور فرآورده های طبیعی، سنتی و مکمل سازمان غذا و دارو در خصوص نحوه قیمت‌گذاری مکمل‌ها گفت: در سال ۱۳۹۰ سازمان غذا و دارو موضوع قیمتگذاری را به سندیکای تولیدکننده واگذار کرد و سندیکا طبق ضابطه سازمان غذا و دارو قیمتگذاری را انجام می‌داد. درحال حاضر بین کارشناسان حقوقی و فنی اختلاف نظر وجود دارد و در نهایت تصمیم بر این شد تا قیمتگذاری به سازمان غذا و دارو بازگردد و از هفته قبل ضابطه جدید قیمتگذاری مکمل‌ها ابلاغ شد و از این پس قیمت‌ها را سازمان غذا و دارو تعیین خواهد کرد.

سرطان که امروزه لقب بیماری قرن را به آن داده‌اند، می‌تواند در همه‌ افراد و در تمامی گروه‌های سنی، جنسیتی، نژادی و قومی اعم از غنی و فقیر رخ دهد و هیچ‌کس از این امر مستثنی نیست. امروزه سرطان دومین علت مرگ و میر در جهان به شمار می‌رود و میزان ابتلا به آن همواره در سراسر دنیا رو به افزایش است، مطابق با آمارهای ارائه شده توسط سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۸ حدود ۹ میلیون نفر جان خود را در اثر ابتلا به سرطان از دست داده‌اند.

پزشکان و قانون: «درگیری نظام سلامت ایران و جهان با کرونا طی سه تا ۴ سال اخیر، باعث نادیده گرفتن سایر بیماری‌های واگیر شد و افزایش ناگهانی موارد مالاریا در کشور می‌تواند نگران کننده باشد.» این را دکتر احمد مهری، اپیدمیولوژیست و پژوهشگر حوزه سلامت به پزشکان و قانون می‌گوید. وی تصریح می‌کند: «براساس آمار رسمی وزارت بهداشت، موارد مثبت مالاریا طی هشت ماه گذشته افزایش ۴ تا ۵ برابری داشته است که می‌تواند شرایط نگران کننده‌ای باشد. البته که این وضعیت بیشتر می‌تواند به‌دلیل همجواری ما با کشور پاکستان باشد و گذرگاههای مرزی در افزایش این آمار نقش مهمی دارد.»

پزشکان و قانون: گذشته از تغییر رقم پیشنهادی شورای عالی بیمه برای افزایش تعرفه خدمات درمانی ازسوی سازمان برنامه و بودجه از ۴۰ درصد به ۳۰ درصد، مساله مهمتر، جدول ذیل آن بود که به گفته رئیس کل سازمان نظام پزشکی، از لحاظ جزء فنی و حرفه ای ناهنجار بود و به همین دلیل سازمان نظام پزشکی صلاح دانست که بحث تعرفه ها فعلا مطرح نشود تا در مورد جدول آن یک توافق نهایی حاصل شود. رئیس کل سازمان نظام پزشکی در این خصوص به «پزشکان و قانون» می گوید: «من برای پیگیری تصویب تعرفه با رئیس دفتر رئیس جمهور تماس گرفتم اما وقتی دیدم که جدول ذیل تعرفه، جدول خوبی نیست و بدون هماهنگی با ما و وزارت بهداشت طراحی شده، تلاش کردم تا فعلا این جدول تصویب نشود تا دوباره به توافق برسیم.» یکی از مباحث دیگری که «دکتر محمد رئیس زاده» در سال جدید به دنبال آن است، تعیین یک ملاک برای تعرفه است: «متاسفانه همیشه تعرفه را برمبنای ریال می بندند و ریال هم در شرایط مختلف به شکل غیر متناسب بالا و پایین می شود. در حالی که اگر از روز اول، تعرفه با یک معیار ثابت مشخص می شد، مثلا برمبنای درصدی از قیمت طلا یا قیمت ارز یا اصلا درصدی از قیمت تخم مرغ، ما این مشکلات را نداشتیم.» وی تصریح می کند: «وقتی از افزایش ۴۰ درصدی تعرفه حرف می زنیم، قاطبه مسئولین تصور می کنند که این به معنای افزایش حقوق و دستمزد پزشکان به میزان ۴۰ درصد است و همه به اتفاق می گویند که حقوق کارگر در سال جاری ۲۷ درصد افزایش پیدا کرده و شما می خواهید که حقوق جامعه پزشکی ۴۰ درصد بالا رود. متاسفانه این یک اشتباهی است که مطلقا در همه مسئولین ما وجود دارد مگر آنها که خیلی به لحاظ فنی درگیر تعرفه هستند. ما از ابتدا این مساله را اشتباه لحاظ کردیم و لذا تعریف تعرفه هم باید اصلاح و تفکیک شود.» در ادامه، مشروح گفت و گوی «پزشکان و قانون» با دکتر محمد رئیس زاده رئیس کل سازمان نظام پزشکی کشور را می خوانید:

پزشکان و قانون: «مهمترین انتظار ما از یک رسانه تخصصی حوزه پزشکی، اعتمادسازی، شفاف‌سازی، مسئولیت‌پذیری و پاسخ‌گویی است.» این را رئیس انجمن آموزش بهداشت ایران به «پزشکان و قانون» می‌گوید: «یک مشکل اساسی که از پاندمی کووید شروع شد و هنوز هم ادامه دارد، اطلاعات غلط، نا به جا یا به هرحال نامطمئنی که درجامعه وجود دارد. اگر قرار باشد رسانه‌ای با عنوان تخصصی کار ‌کند، باید قطعا هم مسئولیت‌پذیر باشند و هم پاسخ‌گو تا بتوانند شفاف‌سازی و اعتماد سازی کنند.» «دکتر محمدحسین تقدیسی» معتقد است که رویکرد انجمن آموزش بهداشت ایران در برخورد با رسانه‌ها، تعاملی است: «زمانی که صحبت از سلامت جامعه می‌شود، اصل بر تعاون، همکاری و پیشبرد است. از این جهت ما با رسانه تقابل نداریم بلکه با آنچه که با سلامت جامعه مخالفت دارد، تقابل داریم.»

پزشکان و قانون: «اگر ما حرف‌های انجمن‌ها را بشنویم، به این معناست که حرف تمام پزشکان این مملکت را شنیده‌ایم.» این را «دکتر بیژن اخوان آذری» رئیس سابق انجمن علمی دندانپزشکی ایران، به پزشکان و قانون می‌گوید: «مساله این است که انجمن‌ها اصلا کاره‌ای نیستند. اختیارات آنها فقط در حدی است که تاریخ برگزاری یک کنگره چه ماهی باشد یا چه تعداد سخنران بیاورند و همایش را در چه ساعتی شروع کنند. انجمن‌ها هیچ اختیاری در مورد اینکه آموزش دندانپزشکی و پزشکی و آزمون کنکور به چه صورت باشد یا اینکه آیا سهمیه‌ای در نظر گرفته شود یا نشود، ندارند.» وی معتقد است که اگر اخبار صنفی پزشکی مستقیما از رسانه‌های عمومی منتشر شوند، ممکن است باعث برداشت‌های اشتباه در افکار عمومی شوند. انجمن‌ها می‌بایست به بررسی و ارزیابی اخبار پرداخته و آن را به رسانه‌های صنفی دهند، در نهایت اگر صلاح دانستند، از طریق رسانه‌های عمومی نیز پوشش خبری دهند.

پزشکان و قانون: از نظر «دکتر عباس بصیری» رئیس انجمن علمی اورولوژی ایران، مسیر انتشار خبرها بستگی به ذات و نوع خبر یا تصمیم‌گیری دارد و برای همه اخبار و اتفاقات نمی‌توان یک قانون مشخص را در نظر گرفت. وی به «پزشکان و قانون» می‌گوید: «از طرفی قطعا لازم است که ردپای مردمی در رسانه‌ها وجود داشته باشد، چون فعالیت، رسالت و مسئولیت ما، سلامت جامعه و سلامت مردم است و باید نهادهای مردمی یا معتمدین مردمی هم در این مجموعه وجود داشته باشند که بتوانیم یک گفتگوی دو طرفه را برقرار کنیم.» از نظر دکتر بصیری، درحال حاضر مهمترین مساله‌ای که باید یک رسانه صنفی پزشکی به آن بپردازد، تنگناهای موجود در ارائه خدمات است: «بحث نیروی انسانی و نیروهای تخصصی، وسایل و تجهیزات، رابطه پزشک و بیمار، مسائل آموزشی و معنوی، مسائل مادی و مالی نیز مطرح است که مجموعه این شرایط باعث می‌شود ما بتوانیم خدمت بهتری ارائه دهیم و رضایتمندی مردم را بهتر فراهم کنیم.»

پزشکان و قانون: انتظار و توقع «دکتر ایرج خسرونیا» رئیس انجمن متخصصین داخلی ایران از یک رسانه تخصصی حوزه پزشکی این است که عین مطالب مصاحبه منتشر شده و جملات حذف یا اضافه نشوند: «به این شکل نباشد که جملات مدنظر خودشان را اضافه و جملاتی را که نمی‌خواهند، حذف کنند، چون این مساله باعث دردسر ما می‌شود. اگر می‌خواهند مصاحبه‌‌ای را در پنج دقیقه انجام دهند، تمام آن پنج دقیقه را پوشش دهند، نه اینکه آن را تبدیل به دو دقیقه کرده و جملاتی را که خودشان دوست دارند، بیاورند.» وی تصریح می‌کند: «من ترجیح می‌دهم یک رسانه تخصصی صنفی پزشکی به بحث احترام جامعه پزشکی که متاسفانه توسط رسانه‌های عمومی مثل رادیو تلویزیون و مطبوعات از بین رفته، بپردازد. از طرفی مساله تعرفه نیز اهمیت دارد کمااینکه الان تعرفه پزشکان برابر با دو دلار شده است که با آن حتی نمی‌توان یک سطل ماست خرید. این است که به نظر می‌رسد لازم است به تعرفه پرداخته شود و دولت هم باید توجه خاص به این مساله داشته باشد تا از مهاجرت‌های زیادی که انجام می‌شود، جلوگیری به عمل آورد.»

پزشکان و قانون: «دارو یک کالای استراتژیک است و تصمیمات مربوط به آن، مانند تصمیمات چیپس و پفک نیست.» این را نایب رئیس انجمن داروسازان استان تهران به پزشکان و قانون می گوید: «دوستانی که سیاست‌گذاری‌های خود را به وزارت بهداشت تحمیل می‌کنند، متاسفانه هیچ اطلاعاتی از این کالای استراتژیک ندارند و این حوزه را مانند چیپس، پفک و بستنی می‌بینند.» به گفته «دکتر بهمن صبور» پیش از اجرای طرح دارویار، با وجود اینکه تکنولوژی پیشرفته‌ای در تولید دارو به کار رفته و کارخانه‌ها ملزم هستند که شرایط و استانداردهای پیچیده تولید را رعایت کنند، اما درنهایت قیمت دارو از یک آدامس کمتر بود و لذا شرکت‌ها، رغبتی به تولید نداشتند. وی باتاکید بر اینکه اصلاح قیمت دارو باید در یک روند ۲۵ ساله صورت می‌گرفت تا مردم دچار شوک نشوند، تصریح می کند: «مثلا یک شرکت ۱۰۰ محصول تولید می‌کرده اما به خاطر روند اشتباه قیمت‌گذاری، برای کارخانه صرفه اقتصادی نداشته که با تمام ظرفیت برای تولید کار کند و به همین دلیل سه شیفت کار را، تبدیل به یک شیفت کرده بوده است که همین مساله باعث شده بود در بعضی اقلام دچار کمبود شویم.»

پزشکان و قانون: «دکتر محمدرضا کشاورز» بازرس هیات مدیره انجمن داروسازان تهران، مساله گرانی دارو را قبول ندارد و معتقد است که در طرح دارویار ارز ۴۲۰۰ تومانی دارو حذف شده و به انتهای زنجیره یعنی به مصرف کننده نهایی رسیده که قرار است از طریق بیمه‌ها پرداخت شود و این به معنای واقعی شدن قیمت داروست و نه گران شدن آن. از نظر او، درخصوص طرح دارویار نگرانی‌هایی از بابت پولی که قرار بوده سازمان برنامه و بودجه به‌عنوان جبران حذف ارز دولتی به مصرف کننده نهایی بپردازد، وجود دارد. دکتر کشاورز تصریح می‌کند: «شاید بهتر بود که متولیان درخصوص کمبود برخی اقلام دارویی، پیش‌بینی‌هایی را از مدت‌ها قبل از شروع فصل پاییز و زمستان انجام می‌دادند.»

پزشکان و قانون: «تمام کارکنان قدیمی سازمان تامین اجتماعی، آموزش کنونی کارکنان بخش داروخانه را بسیار سطحی می دانند که این مهم در طولانی مدت کیفیت کار را کاهش و خطا را افزایش می دهد.» این را «دکتر فهیمه احمدی» مسئول فنی بیمارستان شهید مهدی شریعت رضوی به پزشکان و قانون می گوید: «با این روند به تبع خشکاندن انگیزه ها، دیگر زمان، انرژی و برنامه ای برای اموزش کارکنان جدیدالورود توسط داروسازان با تجربه سیستم وجود ندارد.» وی تصریح می کند: «سال هاست که دیگر هیچ داروسازی تمایل جذب شدن به بدنه تامین اجتماعی را ندارد. از آن طرف سازمان نیز هیچ تمایل و برنامه ای به جذب داروساز برای ردیف های خالی ندارد. در مراکز خدمتی اینجانب با وجود ردیف خالی، ترجیح ریاست درمانگاه بر عدم جذب بوده است که نتیجه ای غیر از کاهش کیفیت خدمات و همین طور کاهش کارایی سیستم و فشار مضاعف بر نیروها و رشد نارضایتی کارکنان نخواهد داشت.»

پزشکان و قانون: «مهمترین چالش حال حاضر بخش درمان تامین اجتماعی جذب نیروی انسانی متخصص اعم از پزشک، پرستار و سایر نیروهای تخصصی است.» این را دکتر حسن آذری پور از کارشناسان و مدیران سابق بخش درمان سازمان تامین اجتماعی به پزشکان و قانون می گوید: «سازمانی که روزی نیروهای متخصص در رده های مختلف آرزوی همکاری با آن را داشتند و در همه رده های تخصصی نیروها در لیست انتظار بودند تا برای همکاری فراخوان شوند، به جایی رسیده است که الان در شهر تهران بیش از ۱۰۰ ردیف پزشک متخصص خالی دارد و امکان جذب نیرو حتی در رده های پایین تر را نیز ندارد.» از نظر او مهمترین معضل در جذب نیروها نظام پرداختی است که در حال حاضر جذّابیتی برای این نیروهای متخصص ندارد: «پرداخت به نیروهای متخصص براساس نرخ دولتی، در حالی که در درمان غیرمستقیم به مراکز دولتی نزدیک به نرخ آزاد پرداخت می شود و فاصله این تعرفه ها با بخش خصوصی عملا جذّابیتی برای جذب پزشکان متخصص ندارد. اصلاح تعرفه ها به تعرفه نهاد عمومی غیردولتی راهکار موثری برای جبران این نقیصه و افزایش جذّابیت سازمان برای نیروهای تخصصی دارد.»