سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی، ضمن تشریح روند بررسی تخلفات در حوزه عرضه دارو و محصولات بهداشتی از مردم خواست تا هر گونه تخلف در قالب گرانفروشی توسط این مراکز را از طریق سامانه ۱۳۵ یا تماس با دانشگاه‌های علوم پزشکی گزارش دهند.

نگرانی از بروز کمبودهای دارویی جدی است. سال گذشته و درست چند ماه پس از اجرای طرح دارویار بود که با بروز کمبودهای دارویی در کشور مواجه شدیم. کمبودهایی نه‌فقط در حوزه داروهای خاص و گران‌قیمت بلکه کمبود در داروهای ساده‌ای همچون شربت استامینوفن و سرماخورگی!

سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران، آمار صادرات صنعت داروسازی کشور را در سال ۱۴۰۱ اعلام کرد که براین اساس مجموع صادرات صنعت داروسازی در سال گذشته به حدود ۶۹/۷ میلیون دلار رسید، سوریه با ۳۷/۸ میلیون دلار بزرگترین بازار صادراتی صنعت داروسازی ایران بود و شرکت سیناژن نیز رتبه نخست صادرات را در بین شرکت‌های داروسازی کشور به خود اختصاص داد.

رئیس اداره کل امور فرآورده های طبیعی، سنتی و مکمل سازمان غذا و دارو در خصوص نحوه قیمت‌گذاری مکمل‌ها گفت: در سال ۱۳۹۰ سازمان غذا و دارو موضوع قیمتگذاری را به سندیکای تولیدکننده واگذار کرد و سندیکا طبق ضابطه سازمان غذا و دارو قیمتگذاری را انجام می‌داد. درحال حاضر بین کارشناسان حقوقی و فنی اختلاف نظر وجود دارد و در نهایت تصمیم بر این شد تا قیمتگذاری به سازمان غذا و دارو بازگردد و از هفته قبل ضابطه جدید قیمتگذاری مکمل‌ها ابلاغ شد و از این پس قیمت‌ها را سازمان غذا و دارو تعیین خواهد کرد.

نایب رئیس سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران، توسعه صادرات دارو در شرایط کنونی را نوعی خیال پردازی دانست و گفت: این صنعت در شرایطی است که نه‌تنها توان توسعه ندارد، بلکه در حال تحلیل رفتن است. گفتن اینکه صادرات و ارزآوری اتفاق خوبی است کافی نیست، صادرات دارو و ورود به بازار دارویی یک کشور دیگر یک فرآیند بسیار هزینه‌بر و زمان‌بر است.

رئیس هیات امنای صرفه جویی ارزی از هدفگذاری در راستای بهینه‌سازی خریدهای تجمیعی در حوزه تجهیزات پزشکی خبر داد و گفت: در این خصوص سامانه‌ای بزودی راه‌اندازی خواهد شد، برای خریدهای تجمیعی در دنیا مدل‌ها و ساختارهای خاصی وجود دارد که قابل بررسی و مطالعه هستند و از آنها می توان برای خریدهای بهینه الگوبرداری کرد.

رئیس اداره تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت از حل مشکلات ارزی حوزه تجهیزات پزشکی خبر داد و گفت: بخش عمده ای از ارز تخصیص داده شده به تجهیزات پزشکی گران قیمت و بیماران قلبی اختصاص پیدا خواهد کرد، اختصاص ارز ترجیحی برای این دسته از تجهیزات پزشکی مصوب شده است.

رئیس انجمن صنفی تولید کنندگان و وارد کنندگان تجهیزات پزشکی گفت: تجهیزات پزشکی در دو بخش تولید و واردات تامین می‌شود، میزان واردات در بخش‌های مختلف متفاوت است، در خیلی از تجهیزات پزشکی، صد درصد نیاز کشور را در داخل تولید می‌کنیم. بالغ بر ۵۰ درصد به طور متوسط از نظر حجمی تامین می‌کنیم.

حذف این ارز و تبدیل آن به ارز نیمایی مضرات بسیاری برای این گروه در پی داشته و در این میان، عدم شفافیت نحوه تخصیص ارز ترجیحی تجهیزات پزشکی نگرانی فعالان این حوزه را بیشتر کرده و بیم افزایش افسارگسیخته تجهیزات پزشکی را ایجاد کرده است.

سرپرست اداره کل تجهیزات و ملزومات پزشکی سازمان غذا و دارو گفت: تولید و واردات تجهیزات پزشکی باید بالانس شود، قرار نیست واردات کالاهایی که تولید داخل دارند متوقف شود بلکه باید با ایجاد رقابت و انتقال دانش فنی به داخل کشور این دو مقوله یعنی تولید و واردات امتزاج پیدا کنند، با توجه به محدودیت ارزی در تولید و واردات تجهیزات پزشکی، در شرایط کنونی مشکلی به لحاظ کمبود تجهیزات در بیمارستان‌ها نداریم اما نگرانیم.

رئیس سازمان غذا و دارو با تاکید بر اینکه یکی از برنامه‌های ما این است که تولید را به حدی تقویت کنیم که در صادرات محدودیتی ایجاد نشود، گفت: در سال آینده با توجه به اینکه مشکل ارز ترجیحی نداریم، با تامین پایدار، مشکل صادرات هم رفع می‌شود. پیش‌بینی ما برای صادرات دارو در سال آینده ۲۰۰ میلیون دلار است. یکی از موانع صادرات ما ارز ترجیحی بود زیرا طبیعتاً وقتی به محصولی یارانه می‌دهیم، اجازه صادرات آن را نداریم. دارو، تجهیزات پزشکی و شیر خشک تحت حمایت ۱۰۰ درصدی یارانه و بر این اساس صادراتشان بسیار محدود بود.

سخنگوی قوه قضاییه در پاسخ به سوالی درباره کمبود دارو و این‌که رئیس سازمان بازرسی اعلام کرده که برای ۴ شرکت دارویی در رابطه با کمبود دارو پرونده تشکیل شده است، گفت: در حوزه سازمان بازرسی کل کشور با کاهش تخصیص ارز ترجیحی، وزارت بهداشت پیشنهاد افزایش قیمت برخی داروها را داده بود و ستاد تنطیم بازار با تاخیر این مساله را اجرا کرد. وزارت بهداشت همچنین تقاضای کاهش مالیات را داشت که نهادهای مربوطه با تاخیر آن را اجرایی کردند. سازمان غذا و دارو با سامانه‌های خود قابلیت رصد و پیش بینی موجودی‌ها را دارد و سازمان برنامه و بودجه تکالیفی دارد که باید اقداماتی را انجام دهد و اشکالات موجود را رفع کنند.

پزشکان و قانون: «دارو یک کالای استراتژیک است و تصمیمات مربوط به آن، مانند تصمیمات چیپس و پفک نیست.» این را نایب رئیس انجمن داروسازان استان تهران به پزشکان و قانون می گوید: «دوستانی که سیاست‌گذاری‌های خود را به وزارت بهداشت تحمیل می‌کنند، متاسفانه هیچ اطلاعاتی از این کالای استراتژیک ندارند و این حوزه را مانند چیپس، پفک و بستنی می‌بینند.» به گفته «دکتر بهمن صبور» پیش از اجرای طرح دارویار، با وجود اینکه تکنولوژی پیشرفته‌ای در تولید دارو به کار رفته و کارخانه‌ها ملزم هستند که شرایط و استانداردهای پیچیده تولید را رعایت کنند، اما درنهایت قیمت دارو از یک آدامس کمتر بود و لذا شرکت‌ها، رغبتی به تولید نداشتند. وی باتاکید بر اینکه اصلاح قیمت دارو باید در یک روند ۲۵ ساله صورت می‌گرفت تا مردم دچار شوک نشوند، تصریح می کند: «مثلا یک شرکت ۱۰۰ محصول تولید می‌کرده اما به خاطر روند اشتباه قیمت‌گذاری، برای کارخانه صرفه اقتصادی نداشته که با تمام ظرفیت برای تولید کار کند و به همین دلیل سه شیفت کار را، تبدیل به یک شیفت کرده بوده است که همین مساله باعث شده بود در بعضی اقلام دچار کمبود شویم.»

نایب رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران، در واکنش به کمبود تجهیزات و ملزومات پزشکی در بیمارستان‌ها، به مقررات دست و پاگیر سازمان ها و نبود نقدینگی اشاره کرد و گفت: قبل از تغییر سیاست‌های ارزی، بدهی بیمارستان‌ها به شرکت‌های تجهیزات پزشکی، با تاخیر ۸ تا ۱۲ ماهه حتی بعضاً بیشتر می‌رسید امروز که قیمت کالاها نزدیک به ۶ برابر شده، قطعاً گرفتاری‌ها و چالش‌ها بیشتر شده است.

عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان تجهیزات پزشکی گفت: خوشبختانه بیش تر از۷۰ درصد اقلام مصرفی و غیر مصرفی پزشکی در ایران تولید می شود و قرار است به ۹۰ درصد افزایش یابد، ما به دنبال این هستیم که مشکلات موجود حل شود. پروسه های وارداتی و صدور مجوزها، گاهی اوقات حتی تا هشت ماه نیز طول می کشد تا کالا وارد کشور شود.